قانون بیمه بیکاری

ماده 1 - كلیه مشمولین قانون تامین اجتماعی كه تابع قوانین كار و كار كشاورزی هستند مشمول مقررات این قانون می باشند.

تبصره - گروه های زیر از شمول مقررات این قانون مستثنی هستند:

1 - بازنشستگان و ازكارافتادگان كلی .

2 - صاحبان حرف و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری .

3 - اتباع خارجی .

رأي شماره 1182 هيأت عمومي ديوان عدالت اداري

شماره هـ/۹۱/۵۹۷                                                                                    ۲۷/۱۰/۱۳۹۴

تاريخ دادنامه : ۱۵/۱۰/۱۳۹۴        شماره دادنامه: ۱۱۸۲

کلاسه پرونده : ۹۱/۵۹۷

مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري

شاکي: آقاي عمران نعيمي ـ مديرکل دفتر امور حقوقي سازمان تأمين اجتماعي

موضوع شکايت و خواسته: اعلام تعارض در آراي صادر شده از شعب ۱۵ و ۱۱ ديوان عدالت اداري

رأي هيأت عمومي

اولاً : تعارض در آراء فوق‌الذکر محرز است.

ثانياً : مطابق تبصره ۵ ماده ۴ قانون تأمين اجتماعي الحاقي سال ۱۳۸۷ مقرر شده است که مديران اشخاص حقوقي غيردولتي مي‌‌توانند با پرداخت حق بيمه سهم بيمه شده و کارفرما به ترتيب مقرر در ماده ۲۸ قانون تأمين اجتماعي و اصلاحات بعدي آن ، از تاريخ اشتغال به کار در کارگاه در زمره مشمولين قانون تأمين اجتماعي قرار گيرند. به موجب بند ۲ تبصره ماده ۱ قانون بيمه بيکاري مصوب سال ۱۳۶۹ نيز بيمه شدگان اختياري از شمول مقررات قانون بيمه بيکاري مستثني شده‌اند. نظر به اين که شکات پرونده‌هاي موضوع تعارض عضو هيأت مديره شرکت و بيمه شده اختياري موضوع تبصره ۵ ماده۴ قانون تأمين اجتماعي بوده‌اند و به دلالت بند ۲ تبصره ماده ۱ قانون بيمه بيکاري ، بيمه‌شدگان اختياري از شمول قانون بيمه بيکاري مستثني شده‌اند، بنابراين شکات مستحق دريافت بيمه بيکاري تشخيص نمي‌شوند و رأي شعبه ۱۱ ديوان عدالت اداري به شماره دادنامه ۹۱۰۹۹۷۰۹۰۱۱۰۰۲۳۵ ـ ۱۰/۲/۱۳۹۱ که به رد شکايت صادر شده صحيح است و موافق مقررات تشخيص مي‌‌شود. اين رأي به استناد بند ۲ ماده ۱۲ و ماده ۸۹ قانون تشکيلات و آيين دادرسي ديوان عدالت اداري مصوب سال ۱۳۹۲ براي شعب ديوان عدالت اداري و ساير مراجع اداري مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.

رئيس هيأت عمومي ديوان عدالت اداري ـ محمدجعفر منتظري

ماده 2 - بیكار از نظر این قانون بیمه شده ای است كه بدون میل و اراده بیكار شده و آماده كار باشد.

تبصره 1 - بیمه شدگانی كه به علت تغییرات ساختار اقتصادی واحد مربوطه به تشخیص وزارتخانه ذیربط و تایید شورای عالی كار بیكار موقت شناخته شوند نیز مشمول مقررات این قانون خواهند بود.

تبصره 2 - بیمه شدگانی كه به علت بروز حوادث قهریه و غیر مترقبه از قبیل سیل ، زلزله جنگ ، آتش سوزی و... بیكار می شوند با معرفی واحد كار و امور اجتماعی محل از مقرری بیمه بیكاری استفاده خواهند كرد.

ماده 3 - بیمه بیكاری به عنوان یكی از حمایت های تامین اجتماعی است و سازمان تامین اجتماعی مكلف است با دریافت حق بیمه مقرر، به بیمه شدگانی كه طبق مقررات این قانون بیكار می شوند مقرری بیمه بیكاری پرداخت نماید.

ماده 4 - بیمه شده بیكار با معرفی كتبی واحد كار و امور اجتماعی محل از مزایای این قانون منتفع خواهد شد.

تبصره - بیكاران مشمول این قانون كلیه حقوق و مزایا و خسارات مربوطه (موضوع قانون كار) را دریافت خواهند كرد.

ماده 5 - حق بیمه بیكاری به میزان (3%) مزد بیمه شده می باشد كه كلا توسط كارفرما تامین و پرداخت خواهد شد.

تبصره - مزد بیمه شده و نحوه تشخیص تعیین حق بیمه بیكاری ، چگونگی وصول آن ، تكلیف بیمه شده و كارفرما و همچنین نحوه رسیدگی به اعتراض ، تخلفات و سایر مقررات مربوطه در این مورد بر اساس ضوابطی است كه برای حق بیمه سایر حمایتهای تامین اجتماعی در قانون و مقررات تامین اجتماعی پیش بینی شده است .

ماده 6 - بیمه شدگان بیكار در صورت احراز شرایط زیر استحقاق دریافت مقرری بیمه بیكاری را خواهند داشت :

الف - بیمه شده قبل از بیكار شدن حداقل (6) ماه سابقه پرداخت بیمه را داشته باشد. مشمولین تبصره (2) ماده (2) این قانون از شمول این بند مستثنی می باشد.

راي شماره 23 هيأت عمومي ديوان عدالت اداري با موضوع ابطال تفاهم‌نامه مورخ ۱/۱۲/۱۳۸۴ و نامه شماره ۹۳۵۳۲ـ ۹/۱۱/۱۳۹۰ مديرکل حمايت از پايداري مشاغل و بيمه بيکاري وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي

شماره۹۲/۱۹۰                                                                                         ۶/۲/۱۳۹۴

تاريخ دادنامه : ۱۷/۱/۱۳۹۴         شماره دادنامه: ۲۳       کلاسه پرونده : ۹۲/۱۹۰

مرجع رسيدگي: هيأت عمومي ديوان عدالت اداري

شاکي : خانم شهلا حسين زاده

موضوع شکايت و خواسته : ابطال تفاهم‌نامه مورخ ۱/۱۲/۱۳۸۴ و نامه شماره ۹۳۵۳۲ـ ۹/۱۱/۱۳۹۰ مديرکل حمايت از پايداري مشاغل و بيمه بيکاري وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي

رأي هيأت عمومي

الف ـ نظر به اين که درخصوص خواسته شاکي مبني بر ابطال بند يک تفاهم‌نامه مورخ ۱/۱۲/۱۳۸۴ منعقده في‌مابين وزارت کار و امور اجتماعي [تعاون، کار و رفاه اجتماعي] رئيس ديوان عدالت اداري قرار شماره ۲۳ مکرر مورخ ۱۷/۱/۱۳۹۳ را صادر کرده است، موجبي براي اتخاذ تصميم وجود ندارد.

ب ـ مطابق بند الف ماده ۶ قانون بيمه بيکاري مصوب سال ۱۳۶۹، شرط استحقاق دريافت بيمه بيکاري براي بيمه شده اين است که قبل از بيکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بيمه داشته باشد. نظر به اين که در نامه شماره ۹۳۵۳۲ـ ۹/۱۱/۱۳۹۰ مديرکل حمايت از پايداري مشاغل و بيمه بيکاري وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعي داشتن يکسال سابقه مستمر در آخرين محل کار، شرط برخورداري از بيمه بيکاري اعلام شده است، مفاد اين مقرره مغاير حکم پيش گفته مقنن است. بنابراين نامه مورد شکايت خلاف قانون تشخيص و به استناد بند يک ماده ۱۲ و ماده ۸۸ قانون تشکيلات و آيين دادرسي ديوان عدالت اداري مصوب سال ۱۳۹۲ ابطال مي‌شود.

رئيس هيأت عمومي‌ديوان عدالت اداري  ـ محمدجعفر منتظري

ب - بیمه شده مكلف است ظرف (30) روز از تاریخ بیكاری با اعلام مراتب بیكاری به واحدهای كار و امور اجتماعی آمادگی خود را برای اشتغال به كار تخصصی و یا مشابه آن اطلاع دهد. مراجعه پس از سی روز با عذر موجه و با تشخیص هیات حل اختلاف تا سه ماه امكان پذیر خواهد بود.

ج - بیمه شده بیكار مكلف است در دوره های كارآموزی و سوادآموزی كه توسط واحد كار و امور اجتماعی و نهضت سوادآموزی و یا سایر واحدهای ذیربط با تایید وزارت كار و امور اجتماعی تعیین می شود شركت نموده و هر دو ماه یك بار گواهی لازم در این مورد را به شعب تامین اجتماعی تسلیم نماید.

تبصره 1 - كارگرانی كه در زمان دریافت مقرری بیمه بیكاری به شغل یا مشاغلی گمارده می شوند كه میزان حقوق و مزایای آن از مقرری بیمه بیكاری متعلقه كمتر باشد مابه التفاوت دریافتی بیمه شده از حساب صندوق بیمه بیكاری پرداخت خواهد شد.

تبصره 2 - مدت دریافت مقرری بیمه بیكاری جز سوابق پرداخت حق بیمه ، بیمه شده از نظر بازنشستگی ، ازكارافتادگی و فوت محسوب خواهد شد.

رأي شماره‌۹۰۳ هيأت عمومي ديوان عدالت اداري با موضوع «ابطال قيد «داشتن يک سال سابقه مستمر در آخرين کارگاه» مصرح در بند ۷ صورت جلسه کميته استاني بيمه بيکاري، موضوع تفاهم‌نامه مشترک وزارت کار ]تعاون، کار و رفاه اجتماعي[ و سازمان تأمين اجتماعي به شماره ۵۹۸۹۳ ـ ۱۰/۴/۱۳۸۹

رأي هيأت عمومي

مطابق بند الف ماده ۶ قانون بيمه بيکاري مصوب سال ۱۳۶۹، شرط استحقاق بيمه شده بيکار براي دريافت مقرري بيمه بيکاري، داشتن سابقه پرداخت حق بيمه به مدت ۶ ماه قبل از بيکار شدن تعيين شده است. نظر به اينکه در بند ۷ تفاهم‌نامه مورد اعتراض، داشـتن يک سال سـابقه مستمر در آخرين کارگاه به عنوان شرط لازم براي استحقاق به دريافت مقرري بيمه بيکاري تعيين شده است، مغاير حکم قانون صدرالذکر است و قيد مذکور به استناد بند ۱ ماده ۱۲ و مواد ۱۳ و ۸۸ قانون تشکيلات و آيين دادرسي ديوان عدالت اداري مصوب ۱۳۹۲ از تاريخ تصويب ابطال مي شود.

هيأت عمومي ديوان عدالت اداري معاون قضائي ديوان عدالت اداري ـ علي مبشري

ماده 7 - مدت پرداخت مقرری بیمه بیكاری و میزان آن به شرح زیر است :

الف - جمع مدت پرداخت مقرری از زمان برخورداری از مزایای بیمه بیكاری اعم از دوره اجرای آزمایشی و یا دائمی آن برای مجردین حداكثر(36) ماه و برای متاهلین یا متكلفین حداكثر (50) ماه بر اساس سابقه كلی پرداخت حق بیمه و به شرح جدول ذیل می باشد:

سابقه پرداخت حق بیمه حداكثر مدت استفاده از مقرری جمعا با احتساب دوره های قبلی

---------------------------------------------------------------

برای مجردین برای متاهلین یا متكفلین

---------------------------------------------------------------

از(6) ماه لغایت (24) ماه (6) ماه (12) ماه

از (25) ماه لغایت (120) ماه (12) ماه (18) ماه

از (121) ماه لغایت (180) ماه (18) ماه (26) ماه

از (181) ماه لغایت (240) ماه (26) ماه (36) ماه

از (241) ماه به بالا (36) ماه (50) ماه

---------------------------------------------------------------

تبصره - افراد مسن مشمول این قانون كه دارای 55 سال سن و بیشتر می باشند مادامی كه مشغول به كار نشده اند می توانند تا رسیدن به سن

بازنشستگی تحت پوشش بیمه بیكاری باقی بمانند.

ب - میزان مقرری روزانه بیمه شده بیكار معادل (55%) متوسط مزد یا حقوق و یا كارمزد روزانه بیمه شده می باشد. به مقرری افراد متاهل یا

متكفل ، تا حداكثر (4) نفر از افراد تحت تكفل به ازا هر یك از آنها به میزان (10%) حداقل دستمزد افزوده خواهد شد. در هر حال مجموع دریافتی مقرری بگیر نباید از حداقل دستمزد، كمتر و از (80%) متوسط مزد یا حقوق وی بیشتر باشد.

ج - مقرری بیمه بیكاری از روز اول بیكاری قابل پرداخت است .

تبصره 1 - متوسط مزد یا حقوق روزانه بیمه شده بیكار به منظور محاسبه مقرری بیمه بیكاری عبارت است از جمع كل دریافتی بیمه شده كه به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده در آخرین (90) روز قبل از شروع بیكاری تقسیم بر روزهای كار، و در مورد بیمه شدگانی كه كارمزد دریافت می كنند آخرین مزد عبارت است از جمع كل دریافتی بیمه شده كه به ماخذ آن حق بیمه دریافت شده در آخرین (90) روز قبل از شروع بیكاری تقسیم بر (90) در صورتی كه بیمه شده كارمزد، ظرف (3) ماه مذكور مدتی از غرامت دستمزد استفاده نموده باشد متوسط مزدی كه مبنای محاسبه غرامت دستمزد قرار گرفته به منزله دستمزد ایام بیكاری تلقی و در محاسبه منظور خواهد شد.

تبصره 2 - افراد تحت موضوع این ماده عبارتند از:

1 - همسر (زن یا شوهر)

2 - فرزندان اناث مادام كه ازدواج ننموده و فاقد حرفه و شغل باشند.

3 - فرزندان ذكور كه سن آنان كمتر از هجده سال تمام باشد و یا منحصرا به تحصیل اشتغال داشته و یا طبق نظر پزشك معتمد سازمان تامین اجتماعی ، ازكارافتاده كلی باشند.

4 - پدر و مادر كه سن پدر از (60) سال متجاوز باشد و یا طبق نظر پزشك معتمد سازمان تامین اجتماعی ازكارافتاده كلی باشند و در هر حال معاش آنان منحصرا توسط بیمه شده تامین گردد.

5 - خواهر و برادر تحت تكفل در صورت داشتن شرایط مربوط به فرزندان اناث و ذكور، مذكور در بندهای (2) و (3) این تبصره .

تبصره 3 - دریافت مقرری بیمه بیكاری مانع از دریافت مستمری جزئی نمی گردد.

تبصره 4 - در صورت بیكاری زوجین فقط یكی از آنان (زن یا شوهر) محق به استفاده از افزایش مقرری به ازا هر یك از فرزندان خواهد بود.

تبصره 5 - بیمه شده بیكار و افراد تحت تكفل ، در مدت دریافت مقرری بیمه بیكاری از خدمات درمانی موضوع بندهای "الف " و "ب " ماده (3) قانون تامین اجتماعی استفاده خواهند كرد.

تبصره 6 - مقرری بیمه بیكاری مانند سایر مستمریهای تامین اجتماعی از پرداخت هر گونه مالیات معاف خواهد بود.

غيرقانوني بودن كاهش بيمه بيكاري كارگران تا پنج ماه

هيات عمومي ديوان عدالت اداري مصوبه شوراي تامين شهرستان تبريز مبني بر محدود كردن بيمه بيكاري كارگران اخراجي شركت ورق‌كاران به پنج ماه را غيرقانوني دانست و آن را ابطال كرد.

متن راي شماره ۷ هيات عمومي ديوان عدالت اداري در اين زمينه به شرح زير است: «نظر به اينكه مطابق ماده ۷ قانون بيمه بيكاري مصوب ۱۳۶۶/۴/۲۴ حداقل مدت برخورداري از بيمه بيكاري شش ماه تعيين شده است، بند چهار مصوبه كميسيون كارگري شوراي تامين شهرستان تبريز در محدود كردن برخورداري از بيمه بيكاري به مدت پنج ماه براي كارگران اخراجي شركت ورق‌كاران، مغاير حكم قانوني مذكور و خارج از حدود اختيارات شوراي تامين شهرستان مصرح در ماده ۵ قانون راجع به تعيين وظايف و تشكيلات شوراي امنيت كشور مصوب سال ۱۳۶۲ است و به استناد بند يک ماده ۱۹ و ماده ۴۲ قانون ديوان عدالت اداري حكم به ابطال آن صادر و اعلام مي‌شود.»

ماده 8 - در موارد زیر مقرری بیمه بیكاری قطع خواهد شد.

الف - زمانی كه بیمه شده مجددا اشتغال به كار یابد.

ب - بنا به اعلام واحد كار و امور اجتماعی محل و یا نهضت سوادآموزی و سایر واحدهای ذیربط از طریق وزارت كار و امور اجتماعی ، بیمه شده بیكار بدون عذر موجه از شركت در دوره های كارآموزی یا سوادآموزی خودداری نماید.

ج - بیمه شده بیكار از قبول شغل تخصصی خود و یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری ورزد.

د - بیمه شده بیكار ضمن دریافت مقرری بیمه بیكاری مشمول استفاده از مستمری بازنشستگی و یا ازكارافتادگی كلی شود.

ه - بیمه شده به نحوی از انحا با دریافت مزد ایام بلاتكلیفی به كار مربوطه اعاده گردد.

تبصره 1 - در صورتی كه پس از پرداخت مقرری بیمه بیكاری محرز شود كه بیكاری بیمه شده ، ناشی از میل و اراده او بوده است كارگر موظف به استرداد وجوه دریافتی به سازمان تامین اجتماعی خواهد بود. مشمولین بند (ه ) این ماده نیز مكلف به بازپرداخت مقرری بیمه بیكاری دریافتی ، به سازمان مذكور می باشند.

تبصره 2 - چنانچه بیمه شده بیكار اشتغال مجدد خود را مكتوم داشته و مقرری بیمه بیكاری را دریافت كرده باشد، ملزم به بازپرداخت مقرری دریافتی از تاریخ اشتغال خواهد بود.

تبصره 3 - دریافت كمك هزینه حین كارآموزی مانع استفاده از مقرری بیمه بیكاری نخواهد بود.

ماده 9 - كارفرمایان موظفند با هماهنگی شوراهای اسلامی و یا نمایندگان كارگران ، فهرست محلهای خالی شغل را كه ایجاد می شوند به مراكز خدمات اشتغال محل اعلام نمایند.محلهای شغلی مذكور (به استثنای رده های شغلی كارشناسی به بالا) منحصرا توسط مراكز خدمات اشتغال و با معرفی بیكاران تامین می گردد.

تبصره 1 - دولت مكلف است همه ساله از طریق سیستم بانكی و منابع اعتباری سازمان تامین اجتماعی و با استفاده از اعتبارات قرض الحسنه ،

طرحهای اشتغال زای مشخصی را جهت اشتغال به كار بیكاران مشمول این قانون در بودجه سالانه كشور پیش بینی و راسا یا از طریق شركتهای تعاونی و یا خصوصی و با نظارت وزارت كار و امور اجتماعی به مورد اجرا گذارد.

تبصره 2 - بیكاران مشمول این قانون در اخذ پروانه های كسب و كار و موافقت اصولی و تاسیس واحدهای اقتصادی از وزارتخانه های صنعتی ، كشاورزی و خدماتی با معرفی وزارت كار و امور اجتماعی در اولویت قرار خواهند داشت .

تبصره 3 - سازمان آموزش فنی و حرفه ای وزارت كار و امور اجتماعی مكلف است همزمان با اجرای قانون بیمه بیكاری ، آموزش مهارتهای مورد نیاز بازار كار و نیز بازآموزی و تجدید مهارت كارگران تحت پوشش بیمه بیكاری موضوع

بند "ج " ماده (7) این قانون را در مراكز آموزش فنی و حرفه ای و یا مراكز آموزش جوار كارخانجات فراهم نماید. هزینه های مربوط از محل اعتبارات حساب صندوق بیمه بیكاری مطابق آیین نامه ای كه به پیشنهاد سازمان های آموزش فنی و حرفه ای كشور و تامین اجتماعی تهیه و به تصویب وزرای كار و امور اجتماعی ، و بهداشت و درمان و آموزش پزشكی خواهد رسید قابل پرداخت است .

تبصره 4 - نهضت سوادآموزی موظف است با همكاری كارفرمایان و وزارتخانه های ذیربط نسبت به تشكیل كلاسهای سوادآموزی برای بیسوادان مشمول این قانون اقدام نماید.

ماده 10 - سازمان تامین اجتماعی مكلف است حسابهای درآمد حق بیمه بیكاری و پرداخت مقرری بیمه بیكاری موضوع این قانون را جداگانه نگهداری و در صورت های مالی خود منعكس نماید و گزارش عملكرد مالی خود را هر سال یك بار به وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی و وزیر كار و امور اجتماعی و شورای اقتصاد ارائه نماید.

ماده 11 - وزارت كار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی مجری این قانون خواهند بود.

ماده 12 - سازمان تامین اجتماعی مكلف است هزینه های موضوع این قانون را منحصرا از محل درآمدهای ناشی از آن تامین نماید.

هزینه های اداری و پرسنلی هر دو دستگاه مجری قانون به طوری كه از (10%) میزان مقرری پرداختی به بیمه شدگان تجاوز ننماید با تایید وزیر بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی و وزیر كار و امور اجتماعی تعیین و تخصیص داده می شود.

ماده 13 - زمان اجرای این قانون از زمان اتمام قانون آزمایشی بیمه بیكاری (6/5/1359) لازم الاجرا است .

ماده 14 - آیین نامه اجرایی این قانون ظرف یك ماه توسط وزارت كار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

قانون فوق مشتمل بر چهارده ماده و بیست و یك تبصره در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ بیست و ششم شهریور ماه یك هزار و سیصد و شصت و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 10/7/1369 به تایید شورای نگهبان رسیده است .

رئیس مجلس شورای اسلامی - مهدی كروبی

آئین نامه اجرایی قانون بیمه بیکاری

ماده1- قانون بیمه بیکاری مصوب 26/5/1369 در این آئین نامه اختصاراً قانون نامیده می‌شود.

ماده2- کلیه مدیران و کارفرمایان کارگاه ها، موسسات تولیدی (صنعتی و کشاورزی)، خدمات فنی و خدماتی دارای کارکنان مشمول قانون تامین اجتماعی که تابع قوانین کار یا کار کشاورزی هستند موظف به اجرای مقررات این آئین نامه می‌باشند.

ماده3- بیکار از نظر این آئین نامه بیمه شده ایست که بدون میل و اراده بیکار شده و آماده کار باشد. تشخیص بیکاری بدون میل و اراده و تاریخ وقوع بیکاری به عهده واحد کار و امور اجتماعی محل است.

ماده4- هرگونه تغییر یا بازسازی خط تولید، جابه جایی کارگاه و ماشین آلات به منظور کاهش وابستگی و بهینه کردن تولید که در راستای سیاست‌های اقتصادی و اجتماعی دولت صورت گیرد تغییر ساختار اقتصادی تلقی می‌گردد و تصمیم گیری در مورد کارکنان این قبیل کارگاه ها که موقتاً بیکار شناخته شده و در چارچوب بند «الف» ماده 7 قانون از مقرری بیمه بیکاری استفاده خواهند نمود، به عهده شورایعالی کار می‌باشد.

تبصره1- مدیران و کارفرمایان کارگاه‌های موضوع این ماده موظفند طرح تغییر ساختار اقتصادی واحد خود را که به تصویب وزارتخانه ذیربط (واحدهای تابعه در استان ها) رسیده است، همراه با تقاضای کتبی، تعهدات لازم و فهرست اسامی‌کارکنان مشمول طرح که موقتاً بیکار خواهند شد با ذکر مدت زمان استفاده از مقرری بیمه بیکاری به واحد کار و امور اجتماعی محل تسلیم نمایند و پس از تائید طرح توسط شورایعالی کار نسبت به اجرای آن اقدام کنند.

تبصره2- واحدهای کار و امور اجتماعی مکلفند حداکثر ظرف 15 روز پس از دریافت طرح و تقاضای کتبی، مدارک مربوط را همراه با گزارش بازرسی کار جهت اتخاذ تصمیم به شورایعالی کار ارسال نمایند.

شورایعالی کار ظرف یک ماه پس از دریافت مدارک مربوط تصمیم خود را اعلام خواهد نمود.

ماده5- کلیه مدیران و کارفرمایان و مجریان پروژه ها مکلفند حق بیمه بیکاری مشمولین قانون را به ترتیب مذکور در قانون تامین اجتماعی، از تاریخ 6/5/1369 به شعب مربوط سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند.

تبصره1- مبنای پرداخت حق بیمه بیکاری، مزد بیمه شده می‌باشد.

تبصره2- سازمان تامین اجتماعی مکلف است با دریافت حق بیمه بیکاری طبق ضوابط قانون تامین اجتماعی به بیمه شدگانی که با توجه به مقررات این آئین نامه بیکار شناخته شده و از طریق واحدهای کار و امور اجتماعی معرفی می‌شوند، مقرری بیمه بیکاری پرداخت نماید.

ماده6- بیمه شدگانی که به علت بروز حوادث قهریه و غیرمترقبه از قبیل سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی و ... بیکار می‌شوند، در صورتی که سابقه پرداخت حق بیمه آنان کمتر از 6 ماه باشد، مطابق با مشمولینی که دارای 6 ماه سابقه پرداخت حق بیمه می‌باشند از مقرری بیمه بیکاری استفاده خواهند نمود.

ماده7- بیمه شده بیکار موظف است ظرف 30 روز از تاریخ بیکاری فرم تقاضای استفاده از مقرری بیمه بیکاری را تکمیل و به واحد کار و امور اجتماعی محل ارائه نماید.

تبصره1- چنانچه بیمه شده بیکار در فاصله زمانی 30 روز بعد از بیکاری امکان مراجعه و یا اعلام بیکاری به واحد کار و امور اجتماعی و ارائه یا ارسال تقاضای استفاده از مقرری بیمه بیکاری را پیدا نکند تا 3 ماه از تاریخ وقوع بیکاری فرصت دارد مدارک خود را مبنی بر عذر موجه، همراه با تقاضای کتبی به واحد کار وامور اجتماعی محل به منظور طرح در هیات حل اختلاف ارائه نماید. در صورتی که هیات حل اختلاف استان مربوط عذر متقاضی را موجه تشخیص دهد مراتب را اعلام خواهد نمود.

تبصره2- بیمه شده بیکار از تاریخ ارائه تقاضای استفاده از مقرری بیمه بیکاری آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی و یا مشابه آن اعلام نموده وموظف است در فاصله معینی که توسط واحد کار و امور اجتماعی تعیین می‌گردد در اداره کار و امور اجتماعی محل حضور یافته و دفاتر مربوط را امضاء نماید.

سابقه پرداخت حق بیمه حداکثر مدت استفاده از مقرری جمعاً با احتساب دوره های قبلی

برای مجردین برای متاهلین یا متکلفین

از 6 ماه لغایت24 ماه 6ماه 12 ماه

از 25 ماه لغایت120 ماه 12 ماه 18 ماه

از 121 ماه لغایت180 ماه 18 ماه 26 ماه

از 181 ماه لغایت240 ماه 26 ماه 36ماه

از 241 ماه به بالا 36 ماه 50 ماه

ماده8- واحدهای کار و امور اجتماعی موظفند حداکثر ظرف 30 روز پس از اخذ مدارک تکمیل شده (موضوع ماده 7 این آئین نامه)، نسبت به غیر ارادی بودن بیکاری متقاضی اظهار نظر نموده و در صورت تائید، وی را کتباً به سازمان تامین اجتماعی معرفی نمایند. واحدهای اجرایی سازمان تامین اجتماعی مکلفند ظرف 10 روز پس از ثبت معرفی نامه فرد بیکار، نسبت به احراز شرایط مندرج در بند «الف» ماده 6 قانون اظهارنظر و متعاقب آن مقرری بیمه بیکاری وی را برقرار نمایند.

ماده9- بیکارانی که در زمان دریافت مقرری بیمه بیکاری با معرفی واحدهای کار و امور اجتماعی به شغل یا مشاغلی گمارده شوند که میزان حقوق و مزایای آنان کمتر از میزان مقرری بیمه بیکاری باشد مابه التفاوت حقوق و مزایای دریافتی تا میزان مقرری بیمه بیکاری متعلقه توسط سازمان تامین اجتماعی به آنان پرداخت خواهد شد. در اینگونه موارد اشتغال بیمه شده بیکار و میزان حقوق و مزایای وی توسط واحدکار و امور اجتماعی محل به شعبه تامین اجتماعی پرداخت کننده مقرری بیمه بیکاری، اعلام خواهد شد.

________________________________________

ماده10- پرداخت مقرری بیمه بیکاری به مقرری بگیران دارای 55 سال سن و بیشتر در صورت عدم امکان اشتغال به کار آنان بدون رعایت بند «الف» ماده 7 قانون تا رسیدن به سن بازنشستگی موضوع ماده76 قانون تامین اجتماعی ادامه می‌یابد.

ماده11- مقرری بیمه شدگانی که در حین استفاده از مقرری بیمه بیکاری به خدمت وظیفه عمومی‌اعزام می‌گردند در صورتی که متاهل نباشند قطع می‌گردد و پس از پایان خدمت وظیفه عمومی‌در صورت عدم اشتغال، با معرفی واحدکار وامور اجتماعی مجدداً نسبت به باقیمانده مدت استحقاقی، مقرری آنان برقرار خواهد شد.

ماده12- در مورد کارگرانی که در حین استفاده از مقرری بیمه بیکاری براساس حکم صادر شده از سوی مراجع ذیصلاح بازداشت یا زندانی می‌گردند در صورت صدور رای مراجع مذکور مبنی بر مجرمیت آنان، مشروط بر آنکه متاهل نباشند پرداخت مقرری بیمه بیکاری متوقف می‌گردد و پس از گذراندن دوره محکومیت به شرط عدم اشتغال، با معرفی واحد کار و امور اجتماعی مجدداً برقرار خواهد شد.

ماده13- چنانچه دریافت کننده مقرری بیمه بیکاری حائز شرایط استفاده از مستمری‌های بازنشستگی و یا از کارافتادگی کلی گردد مقرری بیمه بیکاری وی قطع و مستمری‌های مذکور طبق قانون تامین اجتماعی برقرار می‌گردد.

تبصره- ملاک انجام حمایت‌های موضوع قانون تامین اجتماعی در ایام دریافت مقرری بیمه بیکاری حقوق و مزایای مبنای کسر حق بیمه زمان اشتغال بیمه شده بیکار خواهد بود.

ماده14- در صورتی که در طول مدت دریافت مقرری بیمه بیکاری در تعداد افراد تحت تکفل بیمه شده تغییراتی حاصل شود، میزان مقرری وی طبق مقررات بند «ب» ماده 7 قانون محاسبه و پرداخت خواهد شد.

بیمه شده مکلف است تغییرات تعداد عائله خود را با ارائه مدارک مثبته به شعبه پرداخت کننده مقرری و واحدکار و امور اجتماعی محل اطلاع دهد.

تبصره- احراز کفالت خواهر و برادر بیمه شده بیکار به عهده وزارت کار و امور اجتماعی خواهد بود.

ماده15- دریافت کننده مقرری بیمه بیکاری در صورت اشتغال مجدد مکلف است حداکثر ظرف 15 روز از تاریخ اشتغال مراتب را به واحد کار و امور اجتماعی و شعبه پرداخت کننده مقرری کتباً اعلام نماید.

ماده16- واحـدهای کار و امور اجتمـاعی مکلفنـد مشخصـات مقرری بگیرانی را که بدون عذر موجه از شرکت در دوره‌های کارآموزی یا سوادآموزی و یا قبول شغل تخصصی یا شغل مشابه پیشنهادی خودداری می‌نمایند با ذکر تاریخ امتناع، به سازمان تامین اجتماعی اعلام نمایند.

سازمان تامین اجتماعی موظف است مقرری بیمه بیکاری این قبیل افراد را از تاریخ امتناع، قطع نماید.

ماده17- واحد کار و امور اجتماعی محل مکلف است در صورت اطلاع از اشتغال به کار بیمه شده که مقرری بیمه بیکاری دریافت می‌نماید، فوراً بررسی نموده و پس از احراز اشتغال به کار مقرری بگیر مراتب را به شعبه پرداخت کننده مقرری جهت قطع مقرری، اعلام نماید. چنانچه سازمان تامین اجتماعی نیز به نحوی از انحاء از اشتغال به کار مقرری بگیر مطلع گردد لازم است ضمن قطع مقرری بیمه شده مراتب را به واحد کار و امور اجتماعی محل اعلام نماید.

تبصره- در صورت اعتراض کارگر نسبت به قطع مقرری توسط سازمان تامین اجتماعی، واحدکار و امور اجتماعی مکلف است مراتب را بررسی و اعلام نظر نماید.

نظر واحد کار و امور اجتماعی قطعی و لازم الاجرا است.

ماده18- مقرری بیمه بیکاری بیمه شدگان که با دریافت مزد ایام بلاتکلیفی به کار اعاده می‌گردند قطع می‌شود و این قبیل افراد مکلفند مقرری دریافتی در دوران مزبور را طبق اعلام سازمان تامین اجتماعی مسترد نمایند. مدیران و کارفرمایان بیمه شدگان موضوع این ماده و واحدهای کار و امور اجتماعی مکلفند مراتب اعاده به کار مقرری بگیر را کتباً به شعبه پرداخت کننده مقرری اطلاع دهند.

تبصره- مدیران و کارفرمایان بیمه شدگان موضوع این ماده مکلفند حق بیمه‌های موضوع ماده 28 قانون تامین اجتماعی و ماده 5 قانون بیمه بیکاری مربوط به ایام بلاتکلیفی را طبق ضوابط مقرر به سازمان تامین اجتماعی پرداخت نمایند.

ماده19- در مواردی که بیمه شده بیکار تحت هر عنوان من غیر حق مبالغی را از صندوق بیمه بیکاری دریافت نموده باشد، ملزم به بازپرداخت وجوه دریافتی مذکور خواهد بود.

سازمان تامین اجتماعی با استفاده از اختیارات اجرایی ناشی از قانون تامین اجتماعی نسبت به وصول وجوه موضوع این ماده اقدام می‌نمایند.

ماده20- در اجرای ماده 9 قانون کلیه مدیران و کارفرمایان موظفند فرصت‌های اشتغال واحد خود را با هماهنگی شوراهای اسلامی‌کار یا نمایندگان کارگران به مراکز خدمات اشتغال محل اعلام نمایند.

تبصره- مراکز خدمات اشتغال مکلفند ظرف 30 روز نسبت به تامین و معرفی نیروی کار مورد نیاز که از طرف مدیران و کارفرمایان به آنان اعلام می‌شود اقدام نمایند و در غیر این صورت مراتب عدم امکان تامین نیروی مذکور را کتباً به واحد درخواست کننده اطلاع دهند.

ماده21- کلیه وزارتخانه ها و سازمان‌های دولتی که به نحوی از انحاء پروانه کسب کار و موافقت اصولی و اجازه تاسیس واحدهای تولیدی و صنعتی و کشاورزی و خدمات فنی را صادر می‌نمایند موظفند بیمه شدگانی را که مقرری بیمه بیکاری دریافت می‌نمایند براساس معرفی واحدهای کار و امور اجتماعی جهت اخذ مجوزهای کسب و کار و موافقت اصولی، در اولویت قرار دهند.

تبصره- مقرری بیمه شدگان بیکاری که با استفاده از مزایای قانون بیمه بیکاری و این آئین نامه موفق به اخذ پروانه کسب و کار و یا موافقت اصولی می‌شوند از تاریخ آغاز بهره برداری و کسب و کار طبق اعلام وزارت کار و امور اجتماعی قطع می‌گردد.

ماده22- آن دسته از بیمه شدگانی که تاریخ وقوع بیکاری آنان قبل از تاریخ 6/5/1369 باشد از هر حیث مشمول قانون و مقررات و دستورالعمل‌های مربوط به قانون دوره آزمایشی بیمه بیکاری خواهند بود.

ماده23- در اجرای ماده 12 قانون، اعتبار لازم جهت هزینه‌های اداری و پرسنلی وزارت کار و امور اجتماعی و سازمان تامین اجتماعی در اجرای قانون بیمه بیکاری و این آئین نامه براساس توافق وزرای بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و کار و امور اجتماعی از محل درآمدهای ناشی از قانون بیمه بیکاری تعیین می‌گردد و به مصرف می‌رسد.

ماده24- مقررات این آئین نامه از تاریخ اتمام دوره قانون آزمایشی بیمه بیکاری 6/5/1369 لازم الاجرا است