آیین نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحها و پروژه های بزرگ تولیدی، خدماتی و عمرانی

وزارت صنعت، معدن و تجارت ـ سازمان حفاظت محیط زیست

معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور

هیئت  وزیران در جلسه مورخ 29/8/1390 بنا به پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحها و پروژه های بزرگ تولیدی، خدماتی و عمرانی را به شرح زیر تصویب نمود:

آیین نامه ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحها و پروژه های بزرگ تولیدی، خدماتی و عمرانی

ماده1ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف ـ سازمان: سازمان حفاظت محیط زیست.

ب ـ طرح: طرحها و پروژه های بزرگ تولیدی، خدماتی و عمرانی موضوع پیوست شماره (1) مصوبه شماره 144479/45880 مورخ 20/7/1390.

ج ـ گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی: گزارش مطالعاتی که با هدف پیش بینی و شناسایی مجموعه آثار و پیامدهای زیست محیطی احتمالی یک طرح صورت می گیرد و در قالب گزارش ارزیابی اجمالی و گزارش ارزیابی تفصیلی تدوین می شود.

د ـ گزارش ارزیابی اجمالی: گزارشی که بر اساس سرفصلهای تعیین شده در پیوست شماره (2) مصوبه شماره 144479/45880 مورخ 20/7/1390، تهیه می شود و هدف عمده آن، پیش بینی اثرات مهم و ماندگار طرح مورد نظر در محیط زیست و کمک به انتخاب بهینه گزینه های طرح می باشد.

هـ ـ گزارش ارزیابی تفصیلی: گزارشی تکمیلی و تا حد امکان کمّی و مدلل که در آن جنبه ها و نکات مندرج در گزارش ارزیابی اجمالی به ویژه وضع موجود محیط زیست منطقه اجرای طرح، جنبه های زیست محیطی طرح و شعاع تأثیرگذاری آنها و نیز تمهیدات مربوط به طور دقیق تشریح و ارایه می شود. هدف عمده این گزارش تدقیق پیش بینی اثرات و تصمیمات متخذه و در نهایت ارتقای کیفی تمهیدات پیشنهادی می باشد که شرح خدمات آن بر اساس پیوست شماره (2) مصوبه شماره 144479/45880 مورخ 20/7/1390 در مقیاس دقیقتر توسط دستگاه اجرایی ذی ربط و با همکاری سازمان تهیه می شود.

وـ مناطق تحت حفاظت: مناطق چهارگانه تحت حفاظت شامل پارک ملی، اثر طبیعی ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده موضوع بند (الف) ماده (3) قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست ـ مصوب 1353ـ

زـ تالاب بین المللی: تالابهایی که در کنوانسیون جهانی رامسر به ثبت رسیده اند.

ح ـ مناطق حساس ساحلی ـ دریایی: شامل خورها، مصبها، خلیجها، تالابهای ساحلی، رویشگاههای حرا، بسترهای علفی، صخره های مرجانی، مناطق تخم گذاری لاک پشتهای دریایی و نظایر آن که دارای منابع حساس ساحلی و دریایی و یا وابسته به دریا می باشند.

ماده2ـ مجریان طرحها موظفند در مرحله امکان سنجی و مکان یابی آنها گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی مربوط را تهیه و جهت بررسی و تأیید «کارگروه ارزیابی اثرات زیست محیطی» به سازمان ارایه نمایند. ترکیب کارگروه به شرح زیر است:

الف ـ معاون محیط زیست انسانی سازمان (رییس کارگروه).

ب ـ مدیرکل بخشی یا نماینده تام الاختیار معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور.

ج ـ نماینده تام الاختیار رییس دستگاه اجرایی (حداقل در سطح مدیرکل).

تبصره1ـ دبیرخانه کارگروه در دفتر ارزیابی اثرات زیست محیطی سازمان مستقر می باشد و مدیرکل دفتر ارزیابی اثرات زیست محیطی سازمان، دبیر کارگروه می باشد.

تبصره2ـ جلسات کارگروه با حضور هر سه عضو یاد شده رسمیت می یابد و تصمیمات آن با رأی مثبت حداقل دو عضو، معتبر می باشد.

تبصره3ـ تهیه گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی صرفاً توسط مشاورین حقیقی و حقوقی ذی صلاح که صلاحیت آنها به تصویب مراجع قانونی رسیده باشد، (مطابق آیین نامه تشخیص صلاحیت مشاوران موضوع تصویب نامه شماره 20637/ت28437هـ مورخ 23/4/1384) مجاز است.

ماده3ـ مجریانی که گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی طرحهای آنها به تأیید کارگروه ماده (2) می رسد، موظفند از آغاز عملیاتی شدن و اجرای طرح از طریق واحد مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست خود بر اجرای صحیح مفاد گزارش یاد شده نظارت نمایند.

تبصره ـ دستگاههای دولتی فاقد واحد مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست می توانند از مشاورین ذی صلاح جهت نظارت استفاده نمایند.

ماده4ـ گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی باید شامل هر دو دوره ساخت و بهره برداری طرح باشد و مسئولیت اجرا و زمان هر اقدام به منظور رفع یا کاهش آثار سوء زیست محیطی مشخص گردد.

ماده5 ـ سازمان موظف است برای اطلاع مجریان طرحها، محدوده مناطق تحت حفاظت خود را مطابق مصوبات شورای عالی حفاظت محیط زیست و همچنین تالابهای بین المللی و مناطق حساس ساحلی ـ دریایی را به صورت نقشه های رقومی تهیه و منتشر نماید. نقشه منتشر شده تا انتشار نقشه جدید، معتبر خواهد بود.

ماده6 ـ کارگروه موضوع ماده (2)، نظرات نهایی خود را در مورد گزارش ارزیابی اجمالی، ظرف 20 روز و در مورد گزارش ارزیابی تفصیلی ظرف 45 روز پس از دریافت گزارش از مجری طرح، از طریق سازمان به مجری اعلام می نماید. عدم ارسال پاسخ کارگروه توسط سازمان در موعد مقرر به معنی موافقت می باشد.

تبصره ـ رییس کارگروه می تواند در موارد خاص ضمن اطلاع به مجری طرح برای یک بار مهلت بررسی گزارش ارزیابی اجمالی را به مدت یک ماه و بررسی گزارش تفصیلی را به مدت دو ماه تمدید نماید.

ماده7ـ سازمان نظر کارگروه موضوع ماده (2) در خصوص گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی را به یکی از سه شکل زیر به مجری طرح ابلاغ خواهد نمود:

الف ـ موافقت با اجرای طرح (تأیید گزارش)

ب ـ موافقت مشروط با اجرای طرح (براساس انجام گزینه های اصلاحی و یا راهکارهای بهسازی)

ج ـ مخالفت با اجرای طرح (عدم تأیید گزارش) و لزوم معرفی گزینه دیگر

ماده8 ـ سازمان موظف است برای مجریانی که مفاد مندرج در گزارش ارزیابی اثرات زیست محیطی را رعایت ننمایند، در دو نوبت با مهلت 20 روزه اخطاریه صادر نماید و در صورت عدم توجه با مجری طرح برابر قوانین و مقررات از جمله ماده (690) قانون مجازات اسلامی رفتار می شود.

معاون اول رییس جمهور ـ محمدرضا رحیمی

اصلاح آيين نامه ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح ها و پروژه هاي بزرگ توليدي، خدماتي و عمراني

شماره۴۳۴۶۵/ت۵۲۰۸۷هـ                                                           15/4/1395

وزارت صنعت، معدن و تجارت سازمان حفاظت محيط زيست سازمان مديريت و برنامه‌ريزي کشور

هيأت‌وزيران در جلسه 2/4/1395 به پيشنهاد شماره ۲۵۰۸۰ ـ ۱ مورخ  1/6/1394

سازمان حفاظت محيط زيست و به استناد اصل يکصد و سي و هشتم قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران تصويب کرد:

آيين‌نامه ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح‌ها و پروژه‌هاي بزرگ توليدي، خدماتي و عمراني موضوع تصويب‌نامه شماره ۲۱۴۲۸۷/ت۴۵۸۸۰هـ مورخ 3/11/1390 به شرح زير اصلاح مي‌شود:

الف ـ ماده (۲) به شرح زير اصلاح مي‌شود:

ماده۲ـ مجريان طرح‌ها موظفند در مرحله امکان‌سنجي و مکان‌يابي آنها گزارش

ارزيابي اثرات زيست محيطي مربوط را تهيه و جهت بررسي و تأييد به کارگروه ملي ارزيابي اثرات زيست محيطي که متشکل از اعضاي زير است، ارايه نمايند:

۱ـ معاون محيط زيست انساني سازمان (رييس)

۲ـ نماينده تام الاختيار سازمان مديريت و برنامه ريزي کشور

۳ـ نماينده تام الاختيار رئيس دستگاه اجرايي مربوط (حداقل در سطح مديرکل)

تبصره۱ـ دبيرخانه کارگروه مذکور در دفتر ارزيابي اثرات زيست محيطي سازمان مستقر مي‌باشد و مديرکل آن دفتر به عنوان دبير کارگروه تعيين مي‌شود.

تبصره۲ـ جلسات کارگروه يادشده با حضور همه اعضا رسميت مي‌يابد و تصميمات آن با رأي مثبت حداقل دو عضو، معتبر مي‌باشد.

تبصره۳ـ تهيه گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي صرفاً توسط مشاورين حقيقي و حقوقي ذي‌صلاح که صلاحيت آنها به تصويب مراجع قانوني رسيده باشد، مجاز است.

تبصره۴ـ گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح‌هاي استاني موضوع بند (ث) تصويب نامه شماره ۷۵۶۰۹/ت۵۱۰۵۲هـ مورخ ۱۳۹۴/۶/۱۱ در صورت اخذ تأييديه کارگروه متشکل از مديران کل محيط زيست (رئيس) و دستگاه ذي ربط استان و رئيس سازمان مديريت و برنامه ريزي استان مربوط به محل اجراي طرح، از ارايه گزارش مذکور به کارگروه موضوع اين ماده مستثني مي‌باشند.

ب ـ ماده (۳) به شرح زير اصلاح مي‌شود:

ماده۳ـ مجرياني که گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي طرح‌هاي آنها به تأييد کارگروه موضوع ماده (۲‏) مي‌رسد، موظفند از آغاز عملياتي شدن و اجراي طرح خود بر اساس شيوه نامه‌اي که توسط سازمان تهيه و به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد از اجراي صحيح طرح مصوب و الزامات مربوط اطمينان حاصل نمايند.

پ ـ ماده (۶) به شرح زير اصلاح مي‌شود:

ماده۶ ـ کارگروه موضوع ماده (۲‏)، نظرات نهايي خود را در مورد گزارش ارزيابي، ظرف يک‌ماه پس از دريافت گزارش به مجري اعلام مي‌نمايد.

تبصره ـ رئيس کارگروه مي‌تواند براي يک بار مهلت بررسي گزارش ارزيابي را به مدت يک‌ماه تمديد نمايد. عدم ارسال پاسخ کارگروه در پايان مهلت تعيين شده به معني موافقت مي‌باشد.

ت ـ متن زير به عنوان تبصره به ماده (۸) اضافه مي‌شود:

تبصره ـ در صـورت عدم رعايت مفاد گزارش ارزيابي اثرات زيست محيطي توسط مديران دولتي مجري طرح، موضوع به هيأت رسيدگي به تخلفات اداري ارجاع مي‌شود.

ث ـ متن زير به عنوان ماده (۹) اضافه مي‌شود:

ماده۹ـ ارزيابي اثرات زيست محيطي تأسيسات هسته‌اي و فعاليت‌هاي پرتوي بر اساس قانون سازمان انرژي اتمي ايران ـ مصوب ۱۳۵۳ ـ و قانون حفاظت در برابر اشعه ـ مصوب ۱۳۶۸ ـ توسط مراکز نظام ايمني هسته‌اي کشور و با رعايت قوانين و مقررات ملي و بين‌المللي و تأييد شوراي انرژي اتمي خواهد بود.

معاون اول رئيس‎جمهور ـ اسحاق جهانگيري