دستورالعمل اجرایی شماره ۹۰۰۰/۱۳۵۹۵۴/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۸/۹/۹ ریاست محترم قوه قضاییه در خصوص «ماده ۴۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری»

شماره ۹۰۰۰/۱۳۶۳۷۷/۱۰۰ ۱۳۹۸/۹/۹

جناب آقای اکبرپور

رئیس محترم هیأت مدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور

تصویر دستورالعمل اجرایی شماره ۹۰۰۰/۱۳۵۹۵۴/۱۰۰ مورخ ۱۳۹۸/۹/۹ ریاست محترم قوه

 موارد اعاده دادرسی

در پرونده­ های قتل در چه صورتی می‌توان تقاضای اعاده دادرسی را مطرح نمود؟

الف. در مواردی که شخصی به اتهام قتل دیگری به مجازات محکوم می‌شود، اما پس از صدور حکم مشخص می‌شود که وی زنده است.

ب. چند نفر با هم محکوم به ارتکاب قتل شوند، ولی آن قتل به گونه‌ای اتفاق افتاده باشد که نتوان بیش از یک مرتکب برای آن قائل شد.

پ. دو شخص به صورت جداگانه به ارتکاب یک قتل واحد محکوم شوند، اما احکام صادر شده در خصوص آن‌ها با هم تعارض داشته باشند؛ به گونه‌ای که بتوان گفت: یکی از آنان بی‌گناه است.

ت. درباره‌ی یک شخص به اتهام ارتکاب یک قتل، آراء متفاوتی صادر شده باشد.

ث. پس صدور حکم قطعی اثبات شود دلایلی که دادگاه برمبنای آن‌ها حکم صادر نموده، غیرواقعی بوده‌است. مانند اینکه ثابت شود شاهدان به دروغ شهادت داده‌اند.

ج. بعد از صدور حکم قطعی ادله‌ای مطرح شود که نشان دهد شخص محکوم، بی‌گناه بوده‌است. این ادله باید پس از صدور حکم قطعی به وجود آمده باشند یا اگر قبل از صدور حکم وجود داشته‌اند باید به نحوی باشند که دستیابی به آن‌ها در آن زمان ناممکن بوده باشد.

د. پس از صدور حکم مشخص شود که عمل فرد جرم نبوده و یا اینکه مجازات تعیین شده، بیش‌تر از مجازات قانونی بوده‌است.

 معنای اعاده دادرسی

پس از قطعی شدن رأی دادگاه که معمولا پس از تجدیدنظرخواهی صورت می‌گیرد،قاعده این است که دیگر نمی‌توان به آن رأی اعتراض نمود، اما این قاعده هم مثل تمامی قواعد استثنائاتی دارد.

در برخی موارد در صورت وجود شرایطی که قانون‌گذار آن‌ها را مورداشاره قرار داده‌است، می‌توان به احکام قطعی هم اعتراض نمود تا مجدداً مورد رسیدگی قرار گیرد. این نوع اعتراض به احکام قطعی، اعاده دادرسی نام دارد. اعاده یعنی ازسرگرفتن و در صورتی که درخواست اعاده‌دادرسی مورد پذیرش قرار گیرد، با این‌که حکم قطعی در خصوص پرونده صادر شده ‌است، رسیدگی به آن مجدداً از سر گرفته می‌شود.