سرقفلی و تفاوت آن با حق کسب یا پیشه یا تجارت

حـق کـسب و پیـشه تدریجی الحصول است و به عمل مـستأجر بـستگی دارد، ولی حق‌ سرقفلی‌ ثابت الوجود است و به‌ خود‌ ملک قائم است.

مقدار حـق سـرقفلی قابل ضمان است؛ یعنی با ارزیـابی کارشناسی و تعیین ارزش آن، چنانچه ثـبت رسـمی شده باشد، قابلیت ضمان را داراسـت بـر خلاف حق پیشه که‌ این‌ قابلیت را ندارد.

حق سرقفلی هنگام عقد موجود اسـت و اسـقاط آن اسقاط ما لم یجب (چیزی که وجود ندارد) نیست، امـا حـق پیـشه چون با عـمل مـستأجر به صورت تدریجی حـاصل مـی‌شود، هنگام عقد‌ موجود‌ نیست و اسقاط‌ آن اسقاط ما لم یجب (چیزی که وجود ندارد) است.

حق سرقفلی قابل انتقال بـه غـیر است، ولی حق کسب و پیشه‌ قابل انـتقال و واگـذاری نیست مـگر در صـورت درخـواست تجویز انتقال منافع‌ و صـدور‌ حکم‌ در این خصوص یا تفویض انتقال به غیر.

حق سرقفلی قابل توقیف است و از حقوق مـالی و جـزو ‌‌اموال‌ غیر منقول تبعی است و بـا تقدیم دادخـواست تـأمین خـواسته یـا تقاضای توقیف از طـریق‌ اجـرائیات‌ اداره‌ ثبت اسناد و املاک قابل توقیف است، ولی حق پیشه قابل توقیف نیست.

حق سرقفلی با‌ تـوافق بـین مـالک و مستأجر تعیین می‌شود، اما حق پیشه بـه حـکم دادگـاه و تـوسط‌ کـارشناس تـعیین می‌شود.

وجهی‌ که‌ در ازای حق سرقفلی پرداخت می‌شود، به مالک یا مستأجر قبلی است، اما وجهی که در ازای حق پیشه پرداخت می‌شود، متعلق به مستأجر متصرف است.

حق سـرقفلی ابتدائاً و پیش از‌ قرارداد اجاره وجود دارد، اما حق پیشه پس از انعقاد اجاره و در طول مدت اجاره به تدریج به وجود می‌آید.

چنانچه ملک در معرض اجرای طرح‌های عمومی شهرداری یا نهادهای دولتی‌ قرار‌ گـیرد، عـلاوه بر ارزش ملک، مبلغی نیز به عنوان سرقفلی به مالک پرداخت می‌شود، ولی نسبت به حق پیشه، مالک حق مطالبه مبلغی در ازای آن ندارد.

درباره مشروعیت‌ فقهی‌ این دو حق گفته شده است کـه بـیشتر فقها حق کسب و پیشه را مشروع نمی‌دانند برخلاف حق سرقفلی که آن را مشروع می‌دانند.

منشور توسعه فرهنگ قرآنی

مقدمه

دستیابی به جامعه ای متمسک به قرآن و عترت و برخوردار از ایمان و عمل صالح، تحقق اندیشه‌های معمار بزرگ انقلاب اسلامی رضوان الله تعالی علیه و رهنمودهای مقام معظم رهبری مدظله العالی در گسترش فرهنگ حیات بخش قرآن کریم، و ارتقای ایران به کشوری توسعه یافته با هویتی اسلامی- انقلابی، در گرو عزم ملی و اراده هماهنگ مدیران ارشد