مصوبه سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی 1
مصوبه سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی
دانلود فایل WORD مصوبه سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی
شماره۱۴۰۱/۱۶۷۱۱/دش ۱۴۰۱/۹/۳۰
(مصوب جلسات ۸۴۹، ۸۵۰، ۸۵۱، ۸۵۲، ۸۵۳، ۸۵۸، ۸۵۹، ۸۶۰، ۸۶۱، ۸۶۲ مورخ ۱۴۰۰/۰۹/۰۲، ۱۴۰۰/۰۹/۰۹، ۱۴۰۰/۰۹/۲۳، ۱۴۰۰/۱۰/۰۷، ۱۴۰۰/۱۰/۱۴، ۱۴۰۰/۱۲/۲۴، ۱۴۰۱/۰۱/۲۳، ۱۴۰۱/۰۲/۰۶، ۱۴۰۱/۰۲/۲۰ و ۱۴۰۱/۰۳/۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی)
مجمع تشخیص مصلحت نظام ـ مجلس شورای اسلامی
قوه قضائیه ـ نهاد ریاست جمهوری
هیئت وزیران ـ شورای عالی امنیت ملی
شورای عالی فضای مجازی ـ شورای عالی حوزه های علمیه
دیوان عدالت اداری ـ معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
وزارت آموزش و پرورش ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران
سازمان تبلیغات اسلامی ـ سازمان بازرسی کل کشور
دیوان محاسبات کشور ـ دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
مصوبه «سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی» که بر اساس و در اجرای حکم مورخ ۱۴۰۰/۰۸/۲۳ مقام معظم رهبری(مدظله العالی) برای دوره جدید فعالیت شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسات ۸۴۹، ۸۵۰، ۸۵۱، ۸۵۲، ۸۵۳ مورخ ۱۴۰۰/۰۹/۰۲، ۱۴۰۰/۰۹/۰۹، ۱۴۰۰/۰۹/۲۳، ۱۴۰۰/۱۰/۰۷ و ۱۴۰۰/۱۰/۱۴ این شورا؛ بررسی و تدوین و پس از کسب نظر معظم له با اعمال تدابیر ارزشمند ایشان، در جلسات ۸۵۸، ۸۵۹، ۸۶۰، ۸۶۱، ۸۶۲ مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۴، ۱۴۰۱/۰۱/۲۳، ۱۴۰۱/۰۲/۰۶، ۱۴۰۱/۰۲/۲۰ و ۱۴۰۱/۰۳/۰۳ به تصویب نهایی رسید، طی نامه شماره ۲۵۴۴۰ ـ ۰۱/م مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۳۱؛ جهت تأیید و توشیح به محضر ایشان تقدیم گردید و با توجه به پاسخ شفاهی دفتر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) مبنی بر عدم ضرورت به توشیح؛ مصوبه مذکور در یک مقدمه و سه فصل به شرح ذیل برای اجراء ابلاغ می گردد:
مقدمه
رهبر حکیم انقلاب اسلامی در طلیعه حکم جدید به اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اهمیت دوره زمانی چله دوم انقلاب اسلامی، سده جدید، نگاه تمدنی و اهمیت فرهنگ تأکید نمودند: «ورود در دومین چهلواره انقلاب اسلامی که با آغاز سده جدید هجری شمسی هم زمان شده، نگاهی نو، آسیب شناسانه و روزآمدساز، به مجموعه ای از زیرساخت های تمدنی را ضروری می سازد. در رأس این مجموعه، مقوله فرهنگ است. فرهنگ جهت دهنده همه اقدام های اساسی و زیر بنایی جوامع بشری و شتاب دهنده یا کندکننده آن است.»
بر این مبنا، «رشد و تعالی همه جانبه فرهنگی در راستای نیل به تمدن نوین اسلامی»، «صیانت و پاسداشت از میراث ارزشمند فرهنگ اسلامی ـ ایرانی»، «ارتقاء و مقاوم سازی آن در برابر هجوم گسترده فرهنگ بیگانه» و «صدور، تبیین و ترویجِ اندیشه و ارزش های ناب اسلامی در میان مستضعفان جهان»؛ رسالت فرهنگی نظام اسلامی است که سیاست گذاری و راهبری کلان آن بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی گذاشته شده است.
در صحنه نبرد فرهنگی انقلاب اسلامی، استقرار یک فرماندهی مشترک به منظور تنبه و توجه مستمر به وضعیت فرهنگ کشور و افق آینده آن، شامل: نیازها و پدیده های روزافزون فرهنگی، کارکرد دستگاه های موظف حکومتی، انگیزه ها و داوطلبی های مردمی، ابتکارهای شوق انگیز پیشنهادی و همچنین عوامل دست و پاگیر و انگیزه های ضد فرهنگی و اختلال آفرینی های عمدی یا سلیقه ای و فهم تحولات و تصمیم گیری سریع برای حصول نتیجه مطلوب؛ ضرورتی اجتناب ناپذیر است که توسط مقام معظم رهبری (مدظله العالی) به شورای عالی انقلاب فرهنگی محول شده است و صیرورت خود را در کمک به سه مرحله استقرار دولت اسلامی، شکل دهی جامعه اسلامی و زمینه سازی برای تمدن نوین اسلامی جستجو می کند. همان گونه که در حکم ایشان آمده است: «مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی، از آغاز، ساماندهی به وضعیت فرهنگ و دانش در کشور و سیاست گذاری در این دو مقوله و هدایت دستگاه های متصدی آن به سمت ارزش ها و هدف های انقلاب و برآوردن نیازهای فکری این دستگاه ها و ظاهرشدن در نقش قرارگاه فرهنگی کشور بوده است.»
معظم له در پیوست حکم آبان ۱۴۰۰ خود نیز چنین فرمودند: «در این فرصت کم نظیر، شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان قرارگاه اصلی سیاست گذاری و برنامه ریزی فرهنگی نظام، وظایف مهمی را بر عهده دارد که بدون تحول متناسب و همه جانبه در شورا، به انجام نخواهد رسید. امور مهمه ای که باید در دور جدید شورا با رویکرد حرکت نظام اسلامی به سوی اهداف گام دوم انقلاب اسلامی، مورد اهتمام شایسته قرار گیرد». بر همین مبنا؛ نیز مقرر فرمودند: «لازم است شورای عالی انقلاب فرهنگی در دوره جدید در اولین گام، طرح تحول در شورا را با ملاحظه احکام گذشته و پیوست های آن، با انتخاب جمع محدودی از اعضای شورا و در فرصت زمانی حداکثر ۲ماه، تهیه و در جلسه اصلی شورا مورد بررسی و تصویب قرار داده و نتیجه را جهت تأیید نهایی به اینجانب گزارش نماید.»
نظر به پیوست حکم مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به تاریخ ۲۳ آبان ۱۴۰۰ خطاب به اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی، در جلسه فوق العاده ۸۴۸ شورای عالی در مورخ ۲۶ آبان ۱۴۰۰، کارگروهی متشکل از ۱۵ نفر از اعضای حقیقی و حقوقی انتخاب شد تا نسبت به تدوین سند تحول شورای عالی اقدام کند.
این کارگروه؛ بعد از برگزاری ۲۰ جلسه و تشکیل ۴ گروه کاری برای مداقه و کارشناسی دقیق تر و همچنین مشورت و همفکری با سایر اعضای محترم شورای عالی انقلاب فرهنگی، کارشناسان دبیرخانه، نخبگان و صاحب نظران دانشگاهی، حوزوی و فعالان فرهنگی جبهه انقلاب، مرور کارهای مطالعاتی و پژوهشی مرتبط و همچنین با برگزاری نشست های متعدد در خصوص اقتضائات و موانع اثر گذاری فراگیر شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ طرح تحول شورای عالی را پس از احصاء نظام مسائل، شناسایی محورهای کلیدی تحول و طراحی چرخش های تحولی با رویکرد تحول شناختی و معرفتی، تحول ساختاری و نهادی و همچنین تحول فرایندی و اجرایی در شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان قرارگاه فرهنگی کشور با هدف گیری این چشم انداز که شورای عالی انقلاب فرهنگی در آغاز قرن جدید شمسی و در افق چهلواره دوم انقلاب اسلامی، یک نهاد تحول یافته، توانمند، هوشمند و منعطف به صورت قرارگاه فرهنگی و قله تصمیم گیری برای مسائل عرصه های تعلیم و تربیت، مهندسی فرهنگی، علم، فناوری و نوآوری، امور اجتماعی و امور دینی در راهبری نظام اسلامی «به سوی اهداف گام دوم انقلاب اسلامی» و «تحقق تمدن نوین اسلامی» است؛ تدوین کرد که نهایتاً طی جلسات متعدد شورای معین (۱۴ ساعت) و صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی (۵جلسه) به تصویب رسید.
مقام معظم رهبری(مدظله العالی) پس از رؤیت سند تحول و اظهارنظرهای دریافتی، تدابیر شش گانه ای را طرح فرمودند تا مبتنی بر آن؛ سند تحول اصلاح و تکمیل شود. مجدداً ۱۲ جلسه از سوی کارگروه تحول به اصلاح و تکمیل سند تحول اختصاص یافت و نسخه نهایی در ۵ جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی (جلسات ۸۵۸ تا ۸۶۲) به تصویب رسید.
لازم به ذکر است در دوره جدید با حضور آیت الله دکتر رئیسی به عنوان رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ ۱۹ جلسه (جلسات ۸۴۴ تا ۸۶۲) به بررسی مسأله تحول در شورای عالی انقلاب فرهنگی با نگاه آسیب شناسانه و افق گشایی برای آینده اختصاص یافت.
سند تحول در شورای عالی انقلاب فرهنگی با رعایت اصول ذیل طراحی و تنظیم شده است:
تدوین سند در چارچوب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به ویژه اصول اول، پنجم، پنجاه و هفتم و یکصد و دهم
نظرداشت توأمان لازم الاتباع و لازم الاجرا بودن مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی و عدم دخالت این شورا در حدود اختیارات قانونی دستگاه ها
تحول در شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس فرمان امام خمینی(ره) و احکام، پیوست احکام و رهنمودهای مقام معظم رهبری(مدظله العالی) در خصوص شورای عالی انقلاب فرهنگی
استفاده از مشارکت حداکثری اندیشمندان و نخبگان مطابق پیوست حکم و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
اتخاذ رویکرد تعاملی و همکاری با قوای سه گانه، نهادهای حاکمیتی، دولتی، عمومی و دستگاه های اجرایی
تأمین تضامین نظارتی، حقوقی و اجرائی مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی
مشروعیت شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان یک نهاد تعاملی فرهنگی و علمی که به الزامات حقوقی، حقوق عامه و آزادی های مشروع و استقرار عدالت، احترام می گذارد.
فصل اول: جایگاه، مأموریت، اهداف و وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی
ماده ۱ـ جایگاه و مأموریت شورای عالی انقلاب فرهنگی
به موجب اصل پنجاه و هفتم قانون اساسی و بر اساس احکام صادره توسط امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری(مدظله العالی)؛ شورای عالی انقلاب فرهنگی، قرارگاه مرکزی فرهنگی کشور، ستاد عالی فرهنگ و علم نظام و مرجع عالی سیاست گذاری، طراحی و برنامه ریزی کلان، ساماندهی، راهبری، هدایت، نظارت و ارزیابی راهبردی در حوزه های فرهنگ و علم کشور است که با بهره گیری حداکثری از ظرفیت دستگاه های عضو و موظف، نخبگان و فعالان مردمی قلمرو فرهنگ و دانش به ویژه عناصر فرهیخته و جهادی انقلاب اسلامی فعالیت می نماید. مصوبات این شورا به عنوان اسناد بالادستی در فرایند تصمیمگیریهای کلان و اجرایی متناظر در حوزه فرهنگ و دانش برای نهادها و دستگاه ها؛ لازم الاتباع و لازم الاجرا می باشد.
ماده۲ـ اهداف
۱. فرهنگ سازی به عنوان مهمترین زیرساخت همه فعالیت های فکری، عملی، سیاسی، اقتصادی و دیگر فعالیت های تمدنی
۲. اعتلای فرهنگ عمومی بر اساس ارزش های اسلامی و انقلابی در راستای تحقق سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی
۳. استمرار و گسترش انقلاب فرهنگی و تثبیت و تعمیم فرهنگ اسلامی ـ ایرانی در اجزاء تمدنی جامعه
۴. بازسازی انقلابی ساختار فرهنگ و رسانه کشور و کمک به بازآرایی مداوم جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی
۵. ارتقاء جایگاه و نقش نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور با تأکید بر نقش تربیتی خانواده، نهادهای دینی و انقلابی و سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی
۶. تحکیم و توانمندسازی خانواده و رشد و ارتقاء منزلت و کرامت زنان در جامعه
۷. ارتقاء سرمایه اجتماعی و تقویت نشاط، امید و توانمندی های فردی و اجتماعی و ایجاد و تعمیق زمینه های فرهنگی پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی
۸. ارتقاء توانمندی شناختی و مهارتی و سواد مجازی جامعه و مهار آسیب های فضای مجازی
۹. زمینه سازی پرورش نسل جوانِ کارآزموده و پر انگیزه در دفاع از انقلاب بر مبنای فرهنگ اسلامی ـ ایرانی
۱۰. تحول و تقویت محیط های فرهنگی و علمی بر اساس فرهنگ صحیح اسلامی و تزکیه آنها از افکار مادی در راستای زدودن مظاهر و آثار خودباختگی و غرب زدگی از فضای فرهنگی جامعه
۱۱. تحول و ارتقاء نظام آموزش عالی، علم، فناوری، نوآوری و اقتصاد دانش بنیان کشور در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی
۱۲. تعمیم سواد و تقویت و بسط روح تفکر و علم آموزی و تحقیق و استفاده از دستاوردها و تجارب مفید دانش بشری برای نیل به استقلال فرهنگی و علمی و افزایش خودباوری
۱۳. حفظ و نشر افکار و آثار فرهنگی انقلاب اسلامی و ایجاد و تحکیم روابط فرهنگی با کشورهای دیگر به ویژه با ملل و نخبگان اسلامی
۱۴. مواجهه هوشمندانه با معارضات مهاجمان و ستیزه گران و مهار آسیب ها و تهدیدات فرهنگی و مصون سازی در برابر تهاجم فرهنگی و رسانه ای
ماده۳ـ عرصه های مأموریتی
«عرصه های مأموریتی» شورای عالی انقلاب فرهنگی در چارچوب معارف قرآن کریم و سیره و سنت اهل بیت (علیهم السلام) بر مبنای موضوعات و اولویت های مندرج در احکام مقام معظم رهبری(مدظله العالی) به شرح ذیل تعیین و احصاء می گردد:
۱. تمدن نوین اسلامی
۲. تعلیم و تربیت اسلامی
۳. فرهنگ عمومی
۴. علم، فناوری و نوآوری
۵. امور دینی
۶. خانواده و زنان
۷. امور اجتماعی
۸. ترویج و تبیین قرآن کریم و سیره و سنت اهل بیت (علیهم السلام)
۹. اخلاق، معنویت و شعائر دینی
۱۰. مهندسی فرهنگی و اقتصاد فرهنگ
۱۱. محتوای فرهنگی و اجتماعی فضای مجازی
۱۲. تعاملات بین المللیِ فرهنگی و علمی
ماده۴ـ وظایف
وظایف شورای عالی انقلاب فرهنگی به شرح ذیل است:
۱. رصد و پایش مستمر، روزآمد و نظام مند وضعیت حوزه فرهنگ و دانش و افق آینده آن اعم از ظرفیت های داخلی، جهانی، جبهه خودی و معارض و روندهای اصلی با بهرهگیری از ظرفیت های قانونی دستگاه های اجرایی مربوطه
۱ـ۱ـ رصد مداوم، اشراف راهبردی و اطلاعاتی مسائل و چالش های ملی و جهانی در عرصه های مأموریتی
۱ـ۲ـ سیاست گذاری در عرصه مدیریت دانش در دستگاه های فرهنگی، حافظه نگاری و تبدیل دانش های ضمنی به علوم مصرح
۱ـ۳ـ استفاده از ظرفیت های قانونی دستگاههای اجرایی در راستای تحقق نظام سنجش و پایش وضعیت فرهنگی، اجتماعی، علمی و فناوری کشور با تعیین و تبیین و کاربست شاخص های کلان کمی و کیفی مورد نیاز
۱ـ۴ـ پیش بینی و پیش دستی نسبت به روندهای همسو و معارض از طریق توسعه آینده پژوهی، سناریوپردازی، آینده نگاری و اتخاذ رویکردهای آینده سازانه در عرصه های مأموریتی
۲. شناسایی، اولویت گذاری و انتخاب مسائل مهم، اساسی و راهبردی حوزه فرهنگ و دانش
۲ـ۱ـ تدوین نظام شبکه مسائل و اولویت گذاری و انتخاب مسائل کلان و راهبردی عرصه های مأموریتی مبتنی بر شناخت ابعاد و شبکه مسائل
۲ـ۲ـ طراحی سازوکارهای مناسب به منظور تمهید زمینه و بستر همکاری و مشارکت خبرگان، نخبگان، اندیشکده ها، مراکز علمی فعال و دستگاه های اجرایی در عرصه های مأموریتی به منظور مسأله یابی، اولویت گذاری و شناخت ابعاد مختلف مسائل و ارائه راهکار و جمع سپاری سیاست ها و مصوبات
۳. سیاست گذاری، برنامه ریزی و طراحی اقدامات حوزه دانش و فرهنگ
۳ـ۱ـ تکمیل، تدقیق و به روزرسانی مستمر نقشه جامع علمی کشور با تأکید بر بازنگری، طراحی و پیگیری اولویتها و نیازهای ملی از جمله اشتغال فارغ التحصیلان رشتههای گوناگون در هر دوره
۳ـ۲ـ تدوین، تصویب و به روزرسانی اصول، اهداف و سیاست های عرصه های مأموریتی مبتنی بر محورها و اهداف بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی
۳ـ۳ـ سیاست گذاری و برنامه ریزی راهبردی برای ارتقاء کمی و کیفی مصرف و تولید محصولات و کالاهای رسانه ای و فرهنگی به ویژه محصولات رسانه ملی به عنوان دانشگاه عمومی با استفاده از همه ظرفیت های ملی و تعیین استانداردهای فرهنگی لازم برای کالاهای وارداتی به کشور
۳ـ۴ـ سیاست گذاری در راستای ترویج سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی در میان افراد جامعه به ویژه نسل جوان
۳ـ ۵ ـ ارائه راهکار برای پرورش افراد به ویژه نسل جوان بر مبنای فرهنگ اسلامی ـ ایرانی و برآوردن نسلی کارآزموده و پرانگیزه در دفاع از انقلاب اسلامی
۳ـ۶ ـ اصلاح و بازآفرینی اصول، قواعد و ضوابط تعلیم و تربیت در نظام آموزش و پرورش بر مبنای مکتب تربیتی اسلام
۳ـ۷ـ طراحی و پیگیری اجرای سیاست های مناسب برای اصلاح نگرش جامعه نسبت به شأن و منزلت زن براساس تعالیم عالیه اسلام و تدوین برنامه های کارآمد در زمینه تحکیم بنیان خانواده، ارائه الگوی زن مسلمان و گسترش فرهنگ عفاف و حجاب
۳ـ ۸ ـ جهتدهی فرهنگی و علمی به تصمیمات کلان و اقدامات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی کشور از طریق سیاست گذاری عمومی و تصویب پیوست های فرهنگی طرح های ملی و کلان اقتصادی، عمرانی و صنعتی کشور
۳ـ۹ـ سیاست گذاری در زمینه بسط و تعمیق آموزش و ترویج هنر اصیل اسلامی، ایرانی و انقلابی با تأکید بر مواجهه با جریان های نفوذی و معاند
۳ـ۱۰ـ طراحی و پیگیری اجرای الگوی مناسب برای شناسایی، معرفی و اتخاذ تدابیر لازم مواجهه با مظاهر فرهنگ بیگانه در فضای حقیقی و مجازی و شیوه های هجوم فرهنگی به ساحت و مبانی اندیشه، فرهنگ و ارزش های اسلامی و انقلابی
۳ـ۱۱ـ سیاست گذاری، برنامه ریزی کلان و طراحی اقدامات مواجهه با مکاتب انحرافی، عرفان های کاذب، قومیت گرایی افراطی و مهدویت های دروغین
۳ـ۱۲ـ سیاست گذاری، طراحی و برنامهریزی کلان حوزه رسانه ای کشور
۳ـ۱۳ـ تهیه و تصویب اصول فرهنگی سیاست های گردشگری، میراث فرهنگی و صنایع دستی
۳ـ۱۴ـ تهیه، تصویب، به روزرسانی و پیگیری اجرای سیاست ها و طرح های لازم برای ارتقاء فرهنگ عمومی و تقویت باورها و گرایش های دینی، معنوی، فرهنگی، ایجاد مناسبات سالم و سازنده اجتماعی، کاهش آسیب های اجتماعی و اصلاح ناهـنجاری ها در جامعه
۳ـ۱۵ـ تهیه سیاست ها و برنامه های کارآمد برای تحول عمیق و همه جانبه در علوم انسانی مبتنی بر جهان بینی اسلامی و نیازهای بومی و مسائل کشور
۳ـ۱۶ـ سیاست گذاری و نظارت بر تدوین و تألیف کتب درسی و تعیین ضوابط نشر کتاب و تولیدات هنری و فرهنگی برای آموزش عمومی و عالی
۳ـ۱۷ـ سیاست گذاری و برنامه ریزی به منظور برآوردن نیازهای فکری دستگاه های فرهنگی و هدایت آنها به سمت ارزش ها و اهداف انقلاب اسلامی
۳ـ ۱۸ـ سیاست گذاری به منظور ترویج تفکر توحیدی در محیط های فرهنگی و علمی و تزکیه آنها از افکار مادی
۳ـ۱۹ـ سیاست گذاری و برنامهریزی راهبردی برای ارتقاء اخلاق و قانونمداری، دانشپذیری و افزایش سوادهای تخصصی
۳ـ۲۰ـ به روزرسانی اسناد محوری مصوب شورا نظیر نقشه جامع علمی کشور، نقشه مهندسی فرهنگی کشور، تحول بنیادین آموزش و پرورش و دانشگاه اسلامی
۳ ـ۲۱ـ به روزرسانی سند و تعیین روش های ترویج و حراست از زبان و ادب فارسی معیار
۳ـ۲۲ـ به روز رسانی مبانی و شاخص های دانشگاه اسلامی و طراحی راهکارها و پیگیری تحقق آن
۳ـ۲۳ـ سیاست گذاری به منظور مواجهه فعال و تعامل در حوزه های مرتبط با اسناد بین المللی فرهنگ و علم
۴. ساماندهی، تقسیم کار، زمان بندی، هماهنگی و هم افزایی میان دستگاه ها و نهادها، نخبگان و فعالان فرهنگی مربوط به عرصه های مأموریتی
۴ـ۱ـ سیاست گذاری به منظور بازآرایی، هم افزایی و به روزرسانی ساختار حکمرانی دانش و همه ظرفیت های نرم افزاری و سخت افزاری و منابع انسانی حوزه فرهنگ کشور در راستای تحقق اهداف عرصه های مأموریتی
۴ـ۲ـ هماهنگی و انسجام بخشی دستگاه ها و فعالیت ها در عرصه های مأموریتی در چارچوب وظایف قانونی دستگاه ها
۴ـ۳ـ تصویب و بازنگری ضوابط کلان و معیارهای اساسی تأسیس و راهبری کلان مؤسسات و مراکز علمی، فرهنگی، تحقیقاتی نظیر: فرهنگستان ها، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی
۴ـ۴ـ تصویب اساسنامه نهادهای فرهنگی و علمی در مواقع خاص و ضروری
۴ـ ۵ ـ سیاست گذاری و پیگیری اجرای برنامه ها و طرح های همکاری حوزه و دانشگاه
۴ـ۶ ـ تبیین و گفتمان سازی اسناد کلان ملی در عرصه های مأموریتی به ویژه در میان نخبگان حوزوی و دانشگاهی به منظور ایجاد مقبولیت و مرجعیت فکری در جامعه
۵. حمایت از ساماندهی ظرفیت های شبکه ای مردمی
۵ ـ۱ـ سیاست گذاری و به روز رسانی طرح های مناسب در جهت تقویت و ارتقاء تبلیغات دینی و حمایت از فعالیت های مردمی به ویژه ارتقاء همه جانبه ظرفیت های مساجد
۵ ـ۲ـ بازآرایی مداوم جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی و ارتباط فعال و دوسویه شورا با نهادها و جریانات مردمی و نخبگانی و ایجاد امکانات و ابزارهای تشویقی و انگیزشی برای مشارکت حداکثری آنها
۵ ـ۳ـ جهت دهی نظام تصمیم سازی شورای عالی از طریق بهره گیری از توان سیاست پژوهی جامعه نخبگانی، اندیشکدهها، نهادهای پژوهشی، منابع مردمی و تقویت سرمایه اجتماعی شورای عالی
۶. سیاست گذاری و جهت دهی در به کارگیری و هدایت منابع مالی و انسانی مرتبط
۶ ـ۱ـ سیاست گذاری بازمهندسی ساختار نهادی، مدیریتی و فعالیت های علمی و فرهنگی به منظور بازآرایی و هم افزا کردن همه ظرفیت های نرم افزاری و سخت افزاری
۶ ـ۲ـ سیاست گذاری و برنامه ریزی برای شناسایی، جذب، مشارکتجویی و ارتقاء نظام مند منابع انسانی به ویژه جوانان و نخبگان دانشگاهی و حوزوی و تمرکز خاص بر تربیت و پرورش علمی و معنوی استعدادهای درخشان
۶ ـ۳ـ سیاست گذاری در خصوص توسعه سازوکار و امکانات تشویقی برای تقویت مشارکت علمی ـ بین المللی، فناوری و نوآوری در مسیر شکل گیری دانش بومی و نظریه پردازی برای حل مسائل کلیدی کشور و پیشرفت جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت
۶ ـ۴ـ سیاست گذاری در جهت بازمهندسی بازار و اقتصاد فرهنگ و صنایع فرهنگی و خلاق، نظام بازاریابی کالاها و خدمات فرهنگی مطلوب با رعایت قوانین و نظام حقوقی متناظر
۶ ـ ۵ ـ سیاست گذاری به منظور بازنگری و اصلاح ضوابط کلی نظام جذب، پرورش، حفظ و ارتقاء مدیران، استادان، معلمان و دانشجویان در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی و فرهنگی و مدارس کشور
۷. نظارت مستمر، ارزیابی و پایش عملیات، اثرسنجی و اثربخشی اقدامات، ارجاع تخلفات و ترک فعل مدیران ارشد به مراجع ذی صلاح
۷ـ۱ـ نظارت و ارزیابی حسن اجرای مصوبات شورای عالی و ارکان آن از طریق بهره گیری از ظرفیت دستگاه های نظارتی، سازوکارهای نظارت مؤثر و هوشمندانه، گفتمان سازی و پیشنهاد تضامین مناسب به مراجع ذی صلاح
۷ـ۲ـ سیاست گذاری در جهت تقویت نظارت نظام مند با بهره گیری از کنشگران بالفعلِ عرصه نظارت و نظارت مردمی و ایجاد زمینه امر به معروف و نهی از منکر با استفاده از ظرفیت شبکه جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی
۷ـ۳ـ سیاست گذاری و تعیین شاخص های حسابرسی فرهنگی[۱] به جهت اثر سنجی و تعین اثربخشی واقعی مصوبات و اقدامات
۷ـ۴ـ سیاست گذاری به منظور ایجاد بستر لازم برای فراهم آوردن زمینه نقد و مطالبه گری از فعالان، تصمیم گیران و تصمیم سازان عرصه های مأموریتی در راستای تحقق اهداف انقلاب فرهنگی
۷ ـ ۵ ـ پیگیری اجرای نقشه مهندسی فرهنگی و تکمیل اسناد و برنامه های بخشی آن
۷ـ۶ ـ پیگیری جدی پیشرفت و شتاب حرکت علم، فناوری و نوآوری کشور به منظور حفظ و ارتقاء رتبه علمی کشور در جهان از طریق اجرای دقیق و کامل نقشه جامع علمی کشور
۷ـ۷ـ پیگیری و نظارت بر اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، سند دانشگاه اسلامی و سند منشور توسعه فرهنگ قرآنی به منظور تحقق اهداف، مبانی و شاخص های متناسب با نظام اسلامی
۷ـ ۸ ـ حمایت و بهره گیری از نظریه پردازی، ایجاد و زمینه سازی نقد و مناظره در عرصه های مأموریتی نظارت و پیگیری اجراییشدن مصوبات شورای عالی در حوزه روابط و دیپلماسی فرهنگی، علمی و فناوری
۸. سیاست گذاری به منظور بهبود ادراک عدالت در جهت استقرار عدالت اجتماعی با تأکید بر بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و جهاد تبیین
۸ ـ۱ـ سیاست گذاری و برنامه ریزی راهبردی برای افزایش سرمایه اجتماعی و پیشگیری و کاهش آسیب های اجتماعی
۸ ـ۲ـ طراحی چارچوب و تعیین شاخصهای تدوین و تصویب، پیگیری و نظارت بر اجرای پیوست عدالت و پیوست های فرهنگی و اجتماعی یکپارچه برای طرحهای مهم و کلان برنامه های ملی توسعه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی
فصل دوم: مناسبات و روابط شورای عالی انقلاب فرهنگی با قوای سه گانه و سایر نهادها
ماده۵ ـ با توجه به لازم الاجرا بودن مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، دبیرخانه این شورا با همکاری دستگاه های مرتبط با مأموریت های شورای عالی، نسبت به ایجاد سازوکارهای مناسب برای اطمینان بخشی از عدم ورود مصوبات شورا به حدود اختیارات قانونی دستگاه ها، اقدام می نماید.
ماده۶ ـ به منظور ایجاد مفاهمه و هماهنگی لازم شورای عالی انقلاب فرهنگی با قوای سه گانه، «کمیسیون مشترک هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی و قوا»، متشکل از دو نفر از اعضای شورای عالی و نمایندگان رؤسای قوا به ریاست دبیر شورای عالی تشکیل می شود.
ماده۷ـ در موارد لزوم و حسب تقاضای هیأت رئیسه مجلس شورای اسلامی یا حسب پیشنهاد شورای عالی انقلاب فرهنگی، نماینده شورای عالی در چارچوب آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی برای تبیین مواضع، نظرات و سیاست های مصوب و سایر مصوبات مرتبط شورای عالی با موضوعات در دستور کمیسیون ها یا صحن علنی مجلس شورای اسلامی، در جلسه کمیسیون یا صحن علنی مجلس شرکت می نماید.
ماده۸ ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی درخصوص آن دسته از موضوعات مربوط به عرصه های مأموریتی و وظایف خود که بنا به بررسی؛ دارای تعارض با قوانین و مقررات مصوب مجلس یا دولت بوده و یا فاقد قانون و سیاست مشخصی باشد را حسب مورد به مجلس شورای اسلامی، هیأت وزیران و قوه قضائیه اعلام می نماید تا طی تعامل و هماهنگی فی مابین نسبت به رفع تعارض قانونی و یا وضع قانون و سیاست مربوط، با استفاده از سازوکارهای مربوط به حدود اختیارات شورای عالی و قوای سه گانه، اقدام قانونی لازم صورت پذیرد.
ماده۹ـ در موارد اختلاف نظر هر یک از قوا با دستور جلسات شورای عالی، با لحاظ مصلحت، شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورد مرجع تصویب؛ رأیگیری می کند و رأی اکثریت لازم الاجراست.
ماده۱۰ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ اولویت ها و سیاست های فرهنگی، علمی، فناوری و نوآوری را حسب مورد جهت لحاظ در لوایح قانونی مربوط به برنامه و بودجه کشور، تصویب و به دولت اعلام مینماید.
ماده۱۱ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی موظف است به منظور جهت دهی فرهنگی به تصمیمات کلان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، نسبت به طراحی ضوابط و چارچوب تدوین و تعیین شاخص ها و پیگیری و نظارت بر اجرای پیوستهای عدالت، فرهنگی و اجتماعی یکپارچه برای طرحهای مهم و کلان و برنامه های ملی اقدام کند.
ماده۱۲ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی میتواند در راستای اجرای مصوبات خود و پیگیری روند اجراییشدن آنها؛ از ظرفیتهای قانونی دستگاههای نظارتی کشور حسب مورد، استفاده نماید. دستگاه های نظارتی از جمله سازمان بازرسی کل کشور و دیوان محاسبات کشور در چارچوب اختیارات قانونی خود و با هماهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی، نسبت به نظارت بر عملکرد دستگاه های مجری اسناد و سیاست ها و سایر مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ اقدام و گزارشهای مربوطه را به این شورا ارائه می نمایند.
ماده۱۳ـ مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی از سوی هیأت عمومی دیوان عدالت اداری و سایر مراجع قضایی قابل رسیدگی و ابطال نیست.
ماده۱۴ـ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اساس مفاد مصوبات شورای عالی و برآیندهای ناشی از اجرای آنها، خلأهای فرهنگی، علمی، فناوری و نوآوری سیاستهای کلی را در تعامل با دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام پیگیری مینماید و در صورت لزوم؛ پیشنهادهای لازم به آن مجمع ارائه می گردد.
ماده۱۵ـ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در تعامل با دبیر شورای عالی امنیت ملی، سیاست ها و ملاحظات فرهنگی و علمی مؤثر بر امنیت ملی کشور را به شورای عالی امنیت ملی اعلام و پیگیری می نماید.
ماده۱۶ـ تقسیم کار بین شورای عالی انقلاب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی درخصوص موضوعات مشترک در قالب کارگروهی متشکل از اعضای منتخب دو شورا انجام می شود و نتیجه پس از تصویب در دو شورا، مبنای همکاری و تعامل قرار میگیرد.
ماده۱۷ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی درخصوص مسائل مربوط به شئون فرهنگی و علمی و آموزشی حوزه های علمیه، صرفاً در صورت تقاضای رسمی نهادها و مقامات ذی صلاح حوزه های علمیه از این شورا؛ ورود و نسبت به وضع مصوبه یا اتخاذ تصمیم، اقدام می نماید.
فصل سوم: ساختار شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه
ماده۱۸ـ شورای عالی انقلاب فرهنگی شامل ارکان زیر است:
شورای عالی انقلاب فرهنگی
شورای معین
دبیرخانه، ستادهای راهبری و نظارت و شوراهای اقماری
ماده۱۹ـ اعضای حقوقی محذوف از ترکیب جدید اعضای شورای عالی؛ در شوراهای تخصصی، ستادها، هیئت ها و کارگروههای شورای عالی و یا به عنوان نماینده شورای عالی در سایر شوراها و دستگاه ها؛ ابقاء می شوند.
ماده۲۰ـ دستورجلسات شورای عالی
دبیر شورا با موافقت رئیس شورا و بهرهگیری از نتایج بررسیهای ستادهای راهبری و نظارت و شوراهای اقماری در زمینه اولویتهای فرهنگی و علمی و نیازهای فوری دستگاهها، دستور جلسات شورا را تعیین و تدوین مینماید.
تبصره ـ اعضای شورای عالی می توانند بررسی مسأله یا موضوعات حائز اولویت یا فوریت را جهت قرار گرفتن در دستور همان جلسه شورای عالی یا شورای معین پیشنهاد دهند. در صورت کسب نصاب رأی حداقل یک سوم کل اعضاء؛ آن موضوع در همان جلسه در دستور بررسی قرار خواهد گرفت.
ماده۲۱ـ ستادهای راهبری و نظارت در حوزه های «فرهنگی و اجتماعی»، «خانواده و زنان»، «علم، فناوری و نوآوری» و «تعلیم و تربیت» زیر نظر دبیر شورا تشکیل می شود و ساختار اجرایی آن در دبیرخانه شورای عالی تمهید می شود.
ماده۲۲ـ ستاد راهبری و نظارت خانواده و زنان؛ به عنوان جایگاه ویژه تصمیمسازی و راهبری نظام مند امور خانواده و زنان با عضویت اعضای حقیقی منتخب شورای عالی، بانوان عضو شورای عالی، معاونان ذیربط از قوای سه گانه و سایر دستگاههای مرتبط و نمایندگانی از نخبگان و نهادهای مردمی تشکیل می شود و مأموریت و شرح وظایف آن حداکثر ظرف سه ماه آماده و به تصویب شورای عالی می رسد.
ماده۲۳ـ دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، به عنوان مسئول اجرای سند تحول، موظف است اقدامات ذیل را تا حصول نتیجه پیگیری کند:
۱ـ۲۳ـ بازنگری و تدوین آییننامه داخلی شورای عالی انقلاب فرهنگی و مصوبه وظایف و ارکان دبیرخانه، تدوین شرح وظایف و ترکیب شورای معین، ستادهای راهبری و نظارت و شوراهای اقماری و تعیین نسبت و ارتباط بین آنها، ظرف مدت سه ماه و تصویب آن در شورای عالی
۲ـ۲۳ـ باز طراحی ساختار دبیرخانه مبتنی بر مفاد سند تحول و با تأکید بر تقویت رصد و پایش، نظارت و ارزیابی، چابکسازی، گفتمانسازی و تعامل با شبکههای نخبگانی ظرف مدت سه ماه
۳ـ۲۳ـ تدوین برنامه تحول و آییننامههای لازم برای اجرای سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی و گزارش عملکرد و نتایج به صورت فصلی به شورای عالی انقلاب فرهنگی و یا شورای معین
ماده۲۴ـ این سند در یک مقدمه، سه فصل و ۲۴ ماده و یک تبصره در جلسات ۸۴۹، ۸۵۰، ۸۵۱، ۸۵۲، ۸۵۳، ۸۵۸، ۸۵۹، ۸۶۰، ۸۶۱، ۸۶۲ مورخ ۱۴۰۰/۰۹/۰۲، ۱۴۰۰/۰۹/۰۹، ۱۴۰۰/۰۹/۲۳، ۱۴۰۰/۱۰/۰۷، ۱۴۰۰/۱۰/۱۴، ۱۴۰۰/۱۲/۲۴، ۱۴۰۱/۰۱/۲۳، ۱۴۰۱/۰۲/۰۶، ۱۴۰۱/۰۲/۲۰ و ۱۴۰۱/۰۳/۰۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ؛ لازم الاجرا می باشد.
رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ سیدابراهیم رئیسی
[۱]. حسابرسی فرهنگی به عنوان یکی از مهم ترین راهکارهای حکمرانی جدید است که برای ارزیابی میدانی و اثرسنجی میزان تحقق اهداف و مقاصد غایی سیاست گذاری فرهنگی به کار گرفته می شود.
منبع: http://vekalatlegal.blogfa.com/post/5469

سند تحول شورای عالی انقلاب فرهنگی