پروتكل مبارزه با سوانح آلودگی نفتی دريای خزر 1
قانون الحاق تشريفات (پروتكل) آمادگی، واکنش و همكاری منطقه ای در مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر
آلودگی نفتی
دانلود فایل WORD كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايي درياي خزر
شماره 30657/72 6/6/1391
جناب آقاي دكتر محمود احمدي‌نژاد
رياست محترم جمهوري اسلامي ايران
عطف به نامه شماره 217368/47539 مورخ 9/11/1390 در اجراي اصل يكصد و بيست و سوم (123) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران قانون الحاق تشريفات (پروتكل) آمادگی، واکنش و همكاری منطقه ای در مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر كه با عنوان لايحه تصويب پروتكل آمادگي، واکنش و همكاري منطقه‌اي در مبارزه با سوانح آلودگي نفتي الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط‌زيست دريايي درياي خزر به مجلس شوراي اسلامي تقديم گرديده بود، با تصويب درجلسه علني روز يكشنبه مورخ 15/5/1391 و تأييد شوراي محترم نگهبان به پيوست ابلاغ ميگردد.
رئيس مجلس شوراي اسلامي ـ علي لاريجاني
شماره115854 19/6/1391
سازمان حفاظت محيط زيست
« قانون الحاق تشريفات (پروتكل) آمادگی، واکنش و همكاری منطقه ای در مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر» كه در جلسه علني روز يكشنبه مورخ پانزدهم مرداد ماه يكهزار و سيصد و نود و يك مجلس شوراي اسلامي تصويب و در تاريخ 25/5/1391 به تأييد شوراي نگهبان رسيده و طي نامه شماره 30657/72 مورخ 6/6/1391 مجلس شوراي اسلامي واصل گرديده است، به پيوست جهت اجراء ابلاغ ميگردد.
رئيس جمهور ـ محمود احمدي‌نژاد
قانون الحاق تشريفات (پروتكل) آمادگی، واکنش و همكاری منطقه ای در مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر
ماده واحده ـ تشريفات (پروتكل) آمادگی، واکنش و همكاری منطقه ای در مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر به شرح پيوست تصويب و به دولت جمهوري اسلامي ايران اجازه داده مي‌شود اسناد تصويب را نزد امين اسناد توديع نمايد.
تبصره ـ رعايت اصل يكصد و سي و نهم (139) قانون اساسي در اجراي ماده (16) و اصل هفتاد و هفتم (77) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران در اجراي ماده (18) اين تشريفات (پروتكل) الزامي است.
بسم الله‌الرحمن‌الرحيم
تشريفات (پروتكل) آمادگی، واکنش و همكاری منطقه ای در مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر
مقدمه
دولتهاي ساحلي درياي خزر:
جمهوري آذربايجان
جمهوري اسلامي ايران
جمهوري قزاقستان
فدراسيون روسيه
تركمنستان
كه از اين پس «طرفهاي متعاهد» خوانده مي‌شوند،
و عضو کنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايي درياي‌خزر، منعقده در تهران، جمهوري اسلامي ايران، به تاريخ13/8/1382 هجري‌شمسي (4 نوامبر 2003 ميلادي) مي‌باشند، كه از اين پس«كنوانسيون» خوانده مي‌شود؛
با اعلام تعهد به اجراي مقررات مربوط كنوانسيون؛
با تـصديق اين‌كه آلودگي درياي خزر با نفـت و سوانح آلودگی نفتی در دريا، محيط‌زيست دريايي را تهديد مي‌كند؛
با تصديق اين‌كه در صورت بروز سوانح آلودگی نفتی ناشي از كشتيها، خطوط لوله، سكوهاي ثابت و شناور، و چاههاي متروك و منابع آلودگي مستقر در خشكي، اقدامات ويژه‌اي ضرورت پيدا خواهد كرد؛
با عزم به اين‌كه در صورت بروز سوانح آلودگی نفتی در دريا به منظور كاهش صدمات ناشي از چنين حادثه‌اي، فوري و به طور مؤثر وارد عمل شوند؛
با تأكيد بر اهميت آماده‌سازي واقعي در سطح ملي براي مقابله با سوانح آلودگی نفتی در دريا؛
همچنين با تصديق اهميت نهادينه شدن همياري متقابل و همكاري بين‌المللي بين طرفهاي متعاهد؛
همچنين با تأكيد بر اهميت اقداماتي كه به‌صورت انفرادي و مشترك به منظور به حداقل رساندن خطرات سوانح آلودگی نفتی در درياي خزر صورت گرفته است؛
با توجه به موافقتنامه‌هاي منطقه‌اي در ساير مناطق جهان كه هدف آنها مساعدت در مواقع سوانح آلودگی نفتی دريايي است؛
با در نظر گرفتن قصد طرفهاي متعاهد مبني بر حفاظت از محيط‌زيست دريايي و مناطق ساحلي در برابر آلودگی نفتی؛
همچنين با در نظر گرفتن كنوانسيونهاي بين‌المللي مربوط و به ويژه كنوانسيونهاي راجع به آماده‌سازي، و واکنش نسبت به سوانح آلودگی نفتی و مسؤوليت و جبران خسارت صدمات ناشي از آلودگي؛
با ابراز تمايل به توسعه هر چه بيشتر همكاري و کمک متقابل بين طرفهاي متعاهد در مقابله با آلودگی نفتی درياي خزر؛
به ترتيب زير موافقت نمودند:
بخش اول ـ مقررات عمومي
ماده1ـ کاربرد اصطلاحات
از نظر اين تشريفات (پروتكل)
الف ـ «سانحه آلودگی نفتی» از جمله «حوادث آلودگی نفتی» به معني واقعه يا سلسله وقايعي با منشأ يكسان است كه به تخليه نفت منجر شده يا بتواند منجر شود و محيط‌زيست دريايي يا خطوط ساحلي را تهديد نموده يا بتواند تهديد نمايد و اقدام اضطراري يا واکنش فوري ديگري را ايجاب نمايد.
ب ـ «نفت» به معني نفت به هر شكل از قبيل نفت خام، نفت سوخت، لجن نفت، ضايعات نفت، و فرآورده‌هاي تصفيه شده مي‌باشد.
پ ـ «كشتي» به معني شناور از هر نوع، از جمله هواناو (هاورکرافت)، قايقهاي پرنده (هيدروفويل)، زيردريايي‌ها، و قايق هايي مي‌باشد كه يدك كشيده شده يا خود متحرك باشند و در محيط‌زيست دريايي عمل مي‌كنند.
ت ـ «واحد فراساحلي» به معني هرگونه سكو يا سازه‌هاي ساخت دست بشر در مناطق فراساحل، اعم از تأسيسات يا سازه‌هاي ثابت يا شناور فراساحلي كه به عمليات كاوش، بهره‌برداري يا توليد منابع هيدروكربني يا تخليه يا بارگيري اين منابع اختصاص دارند.
ث ـ «بنادر دريايي و تأسيسات مرتبط با نفت» به معني هر گونه تأسيساتي از جمله بنادر دريايي، پايانه‌‌‌هاي نفتي، خطوط لوله و هر نوع تأسيسات مرتبط با نفت است كه در معرض خطر سانحه آلودگی نفتی باشد.
ج ـ «مقام صالح ملي» به معني مقام ملي منصوب از سوي هر طرف متعاهد است كه مسؤوليت آماده‌سازي و واکنش نسبت به سوانح آلودگی نفتی را عهده‌دار است و همچنين مسؤول اجراء و تحقق تعهدات مندرج در اين پروتكل مي‌باشد.
ماده2ـ دامنه شمول
منطقه‌اي که اين تشريفات (پروتکل) در مورد آن اعمال مي‌شود، عبارت است از محيط‌زيست دريايي درياي خزر با در نظر گرفتن تغييرات سطح آب آن، اراضي‌اي كه به علت نزديكي به دريا تأثير پذيرفته‌اند و آلودگی نفتی دريايي ناشي از منابع مستقر در خشكي است.
ماده3ـ هدف
هدف اين تشريفات (پروتکل) تحقق اقدامات منطقه¬اي به منظور آمادگي، واکنش و همكاري براي حفاظت از درياي خزر در قبال آلودگی نفتی ناشي از فعاليتهاي مذكور در مواد(8) و (9) كنوانسيون و آلودگی نفتی ناشي از منابع مستقر در خشكي مي‌باشد.
ماده4ـ مقررات عمومي
1ـ طرفهاي متعاهد به صورت انفرادي يا مشترک تمام اقدامات براي آمادگي و واکنش نسبت به سوانح آلودگی نفتی را كه براي اجراي اين پروتكل ضرورت دارد، انجام خواهند داد.
2ـ طرفهاي متعاهد به صورت مشترک دستورالعمل‌هايي را براي جنبه‌هاي عملي، عملياتي و فني اقدام مشترك، تدوين و وضع خواهند كرد.
3ـ طرفهاي متعاهد سازوكاري منطقه‌اي را ايجاد خواهند كرد. آيين‌نامه‌هاي مربوط به اين سازوكار در اجلاس طرفهاي متعاهد بررسي و متعاقباً تصويب خواهد شد.
4ـ از نظر اجراي عملياتي اين تشريفات (پروتكل)، طرح درياي خزر در زمينه همكاري منطقه‌اي جهت مقابله با آلودگی نفتی در مواقع اضطراري توسط طرفهاي متعاهد وضع خواهد شد.
ماده5 ـ نظامهاي ملي و طرحهاي اضطراري مقابله با سوانح آلودگی نفتی
1ـ هر طرف متعاهد نظام ملي واکنش عملياتي نسبت به آلودگی نفتی را برقرار خواهد كرد. اين نظام حداقل شامل تعيين موارد زير خواهد بود:
الف ـ مقام صالح ملي با مسؤوليت آمادگي و واکنش نسبت به سوانح آلودگی نفتی
ب ـ نقطه تماس عملياتي ملي با مسؤوليت دريافت و انتقال اطلاعات مربوط به سوانح آلودگی نفتی به گونه مذكور در بند (4) ماده (7) اين تشريفات (پروتكل)
پ ـ مقام صالح ملي كه از جانب طرف متعاهد اختيار درخواست كمك يا تصميم به ارائه كمك درخواست‌شده را داشته باشد.
2ـ هر طرف متعاهد يك طرح اضطراري ملي را براي آمادگي و واکنش نسبت به سوانح آلودگی نفتی تهيه و اجراء خواهد كرد. طرح اضطراري ملي، از جمله، شامل موارد زير خواهد بود:
الف ـ شرح سازمان اداري مربوط به آماده‌سازي و مقابله با سوانح آلودگی نفتی، و مسؤوليت‌هاي هر كدام از مقامهاي تشكيل دهنده آن
ب ـ شناسايي منابع احتمالي تخليه نفت
پ ـ فهرست اقلام تجهيزات و منابع انساني كه براي مقابله با سوانح آلودگی نفتی در دسترس خواهند بود.
ت ـ تعيين امكانات نگهداري موقت و دفع نهائي نفت گردآوري شده
3ـ هر طرف متعاهد در صورت لزوم با همكاري نهادهاي صنايع نفت و كشتيراني، مقامات بندري و ساير نهادهاي ذي‌ربط، حداقل تجهيزات از قبل نصب شده لازم براي مقابله مؤثر با تخليه نفت را تهيه كرده و در شرايط عملياتي نگاه خواهد داشت. تعداد اين تجهيزات بايد متناسب با خطر آلودگي باشد.
4ـ هر طرف متعاهد، به صورت انفرادي يا در چهارچوب همكاري دوجانبه يا چندجانبه، برنامه‌هايي را براي تمرين و آموزش كاركنان به منظور بهبود وضعيت آمادگي نهادهاي مسؤول مقابله با سوانح آلودگی نفتی تدوين خواهد كرد.
ماده6 ـ اشاعه و تبادل اطلاعات
هر طرف متعاهد گزارش اجراي اين تشريفات (پروتکل) را به دبيرخانه تسليم خواهد کرد و متعهد خواهد شد اطلاعات زير را به طور مستقيم يا از طريق ساز و كار منطقه‌اي در اختيار ساير طرفهاي متعاهد قرار دهد:
الف ـ اطلاعات مذكور در بند(1) و جزء (الف) بند(2) ماده (5) اين تشريفات (پروتكل)
ب ـ اطلاعات مربوط به راههاي جديد جلوگيري از آلودگي دريا با نفت و اقدامات جديد مؤثر براي مقابله با آلودگي، از جمله نتايج برنامه‌هاي پژوهشي
پ ـ اطلاعات مربوط به سوانح عمده آلودگی نفتی
ماده7ـ نظام‌نامه‌هاي گزارش آلودگي
1ـ هر طرف متعاهد اطمينان حاصل خواهد نمود كه اشخاصي كه مسؤوليت كشتيهاي حامل پرچم آن را برعهده دارند اطلاعات مربوط به هر واقعه اضطراري در كشتي خود كه با تخليه، رهاسازي يا نشت نفت همراه است يا هر گونه تخليه، رهاسازي يا نشت احتمالي نفت را بدون تأخير به اطلاع مقامات ملي ذي‌ربط برساند.
2ـ هر طرف متعاهد دستورالعمل‌هايي را براي اشخاص مسؤول واحدهاي فراساحلي، بنادر دريايي و تأسيسات مرتبط با نفت خود صادر خواهد كرد تا به¬موجب آن مقامهاي ملي را بدون تأخير از هرگونه واقعه‌اي كه ناشي از فعاليتهاي آنها در ارتباط با تخليه، رهاسازي، يا نشت نفت يا هر گونه احتمال تخليه، رهاسازي يا نشت نفت است، مطلع سازند.
3ـ هر طرف متعاهد دستورالعمل‌هايي براي:
الف ـ فرماندهان يا ساير اشخاص مسؤول كشتيهاي حامل پرچم خود
ب ـ كشتيها و هواپيماهاي تجسس دريايي خود
پ ـ خلبانان هواپيماهاي كشوري خود؛ و
ت ـ اشخاص مسؤول واحدهاي فراساحلي، بنادر دريايي و تسهيلات مرتبط با نفت خود
صادر خواهد كرد تا بدون تأخير هر گونه حادثه مشاهده شده در دريا، بنادر دريايي يا تسهيلات مرتبط با نفت را كه به نشت نفت مي‌انجامد، به مقامهاي صالح ملي گزارش نمايند و همچنين وجود هرگونه لكه نفتي شناور را گزارش کنند.
4ـ هر طرف متعاهد در صورت اطلاع از هر سانحه آلودگی نفتی، از جمله هرگونه اطلاعات دريافتي طبق بندهاي (1) تا (3) اين ماده را فوري از جمله از طريق ساز و كار منطقه‌اي، مراتب بروز حادثه و اقدامات انجام شده و در دست اقدام را به طرفهاي متعاهدي كه احتمال مي‌رود از اين حادثه آسيب ببينند اعلام خواهد نمود.
ماده8 ـ اقدامهاي عملياتي
1ـ هر طرف متعاهد ذي‌ربط در راستاي نظامهاي ملي آمادگي و واکنش نسبت به نشت نفت، متعهد مي‌شود كه در صورت بروز نشت نفت اقدامهاي زير را به¬عمل آورد:
الف ـ ارزيابي‌هاي ضروري در خصوص ماهيت، گستره و پيامدهاي احتمالي سانحه آلودگی نفتی يا، حسب مورد، نوع و مقدار تقريـبي نفت و جهت و سرعت گسترش نشت نفت
ب ـ هر اقدام عملي ممكن به منظور پيشگيري، كاهش و تا حد امكان، محو آثار سانحه آلودگی نفتی
پ ـ نظارت بر آلـودگي نفتي و مطلع ساختن ساير طرفهاي متعاهد از تحولات مربوط به سانحه آلودگی نفتی و اقداماتي كه به‌عمل آمده يا برنامه‌ريزي شده است.
ت ـ تشويق و حمايت از اجراي برنامه درياي خزر در زمينه همكاري منطقه‌اي جهت مقابله با آلودگی نفتی در موارد اضطراري
2ـ هنگامي كه اقدامهايي براي مقابله با آلودگي ناشي از موارد اضطراري به‌عمل مي‌آيد، كليه تدابير ممکن جهت حفظ موارد زير به‌عمل خواهد آمد:
الف ـ جان انسانها
ب ـ كشتي يا واحد فراساحلي، چنانچه كشتي يا واحد فراساحلي در يك حادثه آلودگی نفتی درگير باشد، ضمن رعايت ضرورت پيشگيري يا به حداقل رساندن آسيب به محيط زيست
هر طرف متعاهد كه اقدام مزبور را اتخاذ مي‌کند، سازمان بين‌المللي دريانوردي را به¬طور مستقيم يا از طريق سازوكار منطقه‌اي مطلع خواهد نمود.
ماده9ـ طرحهاي اضطراري آلودگی نفتی در كشتيها، واحدهاي فراساحلي، بنادر دريايي و تأسيسات مرتبط با نفت
1ـ هر طرف متعاهد اقدامهاي لازم را به‌عمل خواهد آورد تا اطمينان حاصل نمايد كه كشتيهاي حامل پرچم آن طرح اضطراري آلودگی نفتی را به‌گونه¬اي كه مطابق مقررات مربوط بين‌المللي از جمله جزء (الف) بند (1) ماده (3) كنوانسيون بين‌المللي آمادگي، مقابله و همكاري در برابر آلودگي نفتي مورخ 1369هجري‌شمسي برابر 1990 ميلادي مصوب 29/4/1376 هجري‌شمسي و مقرره شماره (37) ضميمه اول كنوانسيون بين‌المللي جلوگيري از آلودگي دريا ناشي از كشتيها مورخ 1973 (مارپل 78 و1973 ميلادي)(1352 هجري‌شمسي)، اصلاح شده به‌موجب پروتكل‌الحاقي مورخ1978ميلادي (1357 هجري‌شمسي) مصوب 26/10/1380 موردنياز است، همراه داشته باشد.
2ـ هر طرف متعاهد فرماندهان كشتيهاي حامل پرچم خود را موظف خواهد كرد كه در صورت بروز سانحه آلودگی نفتی از نظام‌نامه‌هاي مندرج در طرح اضطراري تبعيت كرده و به ويژه اطلاعات دقيق راجع به كشتي و محموله آن كه مرتبط با اقداماتي است که قرار است به موجب ماده (8) اين تشريفات (پروتكل) اتخاذ شود را به اطلاع مقامهاي صالح ملي برسانند و با اين مقامات همكاري نمايند.
3ـ هر طرف متعاهد از:
الف ـ مسؤولان واحدهاي فراساحلي
ب ـ مقامها يا مسؤولان بنادر دريايي
پ ـ مسؤولان تأسيسات مرتبط با نفت
خود خواهد خواست كه طرحهاي اضطراري آلودگی نفتی را تهيه نمايند كه با نظام ملي وضع شده به موجب ماده (5) اين تشريفات (پروتکل) هماهنگ شده و طبق نظام‌نامه‌هاي وضع شده توسط مقام صالح ملي به تأييد رسيده باشد.
ماده 10ـ كمك
1ـ طرف متعاهدي كه براي مقابله با يك سانحه آلودگی نفتی يا تهديد ناشي از چنين آلودگي نياز به كمك داشته باشد، مي‌تواند از ساير طرفهاي متعاهد درخواست كمك نمايد. طرف متعاهد درخواست‌كننده كمك، نوع مساعدت مورد درخواست، كه ممكن است شامل مشاوره كارشناسي، کارکنان متخصص و گروههاي ضربت، تجهيزات، محصولات، كشتي و هواپيما باشد را مشخص خواهد نمود. طرفهاي متعاهدي كه به موجب اين ماده از آنها درخواست كمك شده است، حداكثر مساعي خود را به‌عمل خواهند آورد تا جايي كه امكانات آنها اجازه مي‌دهد اين كمكها را ارائه دهند.
2ـ هر طرف متعاهد تدابير حقوقي و اداري لازم را براي تسهيل موارد زير به¬كار خواهد بست:
الف ـ كشتيها، هواپيماها و ساير انواع وسايل حمل و نقلي كه در امر واکنش نسبت به سانحه آلودگی نفتی مشاركت داشته يا به حمل كالاها، مواد و تجهيزات مورد نياز براي مقابله با اين سوانح مي‌پردازند، بتوانند به قلمرو آنها وارد شده، از آن قلمرو استفاده كرده و از آن خارج شوند.
ب ـ ورود، تردد و خروج سريع كاركنان، كالاها، مواد و تجهيزات موضوع جزء (الف) در قلمرو خود
ماده 11ـ بازپرداخت هزينه‌هاي كمك
1ـ طرفهاي متعاهد هزينه‌هاي اقدامهاي مربوط خود در مقابله آلودگي طبق بندهاي (2)، (3) و (4) اين ماده را متقبل خواهند شد مگر چنانچه قبل از بروز سانحه آلودگی نفتی موافقتنامه‌اي دوجانبه يا چندجانبه در خصوص ترتيبات مالي حاكم بر اقدامات طرفهاي متعاهد براي مقابله با سوانح آلودگی نفتی منعقد شده باشد.
2ـ اقدامهاي يك طرف متعاهد براي كمك به طرف متعاهد ديگر جهت مقابله با يك سانحه آلودگی نفتی به¬موجب درخواست كتبي از سوي طرف متعاهد دريافت‌كننده كمك صورت خواهد گرفت.
3ـ طرف درخواست‌كننده كمك هزينه فعاليتهاي ارائه كمك براي مقابله با سوانح نشت نفت را كه هر طرف متعاهد بنا به درخواست طرف متعاهد ديگر تقبل مي‌كند، جبران خواهد نمود. چنانچه درخواست كمك لغو گردد، طرف متعاهد درخواست‌كننده، هزينه‌هايي را كه از قبل توسط طرف متعاهد كمك‌كننده صورت گرفته يا تعهد شده است، تقبل خواهد كرد.
4ـ چنانچه يك طرف متعاهد به ابتكار خود براي ارائه كمك اقدام كرده باشد و چنانچه طرف متعاهد ديگر نسبت به آن اعتراض ننمايد، طرف متعاهد كمك‌کننده، هزينه اقدامهاي خود را تقبل خواهد نمود.
5 ـ اصول مذكور در بندهاي (2)، (3) و (4) اين ماده در صورتي اعمال مي‌شود كه طرفهاي متعاهد ذي‌ربط در هر مورد خاص به گونه ديگري توافق ننموده باشند.
6 ـ هزينه‌هاي اقدامهاي صورت گرفته از سوي يك طرف متعاهد بنا به درخواست طرف متعاهد ديگر طبق قوانين ملي طرف متعاهد كمك‌كننده در مورد بازپرداخت اين قبيل هزينه‌ها، به گونه¬اي منصفانه محاسبه خواهد شد، مگر آنكه به گونه ديگري توافق شده باشد.
7ـ در صورت اقتضاء، طرف متعاهد درخواست‌كننده و طرف متعاهد كمك‌كننده براي طرح دعواي جبران خسارت همكاري خواهند نمود. به اين منظور، آنها نظامهاي حقوقي موجود در زمينه مسؤوليت و جبران خسارت صدمات ناشي از آلودگي را به‌گونه مقتضي مدنظر قرار خواهند داد. هرگاه دعواي مطرح شده، جبران كامل هزينه‌هاي وارده در عمليات كمك را تجوير ننمايد، طرف متعاهد درخواست‌كننده كمك مي‌تواند از طرف متعاهد كمك‌كننده درخواست نمايد كه از درخواست بازپرداخت مازاد هزينه‌ها منصرف شود يا ميزان هزينه‌هاي محاسبه شده طبق بند (6) اين ماده را كاهش دهد. طرف مذكور همچنين مي‌تواند خواستار تعويق بازپرداخت اين قبيل هزينه‌ها شود.
8 ـ مفاد اين ماده به گونه‌اي تفسير نخواهد شد كه به حقوق طرفهاي متعاهد براي استرداد هزينه‌هاي اقدامهاي انجام شده در مقابله با سوانح آلودگی نفتی يا تهديد ناشي از چنين سوانحي از طرفهاي ثالث، به موجب قوانين ملي خود و معاهدات بين‌المللي كه طرفهاي متعاهد در آن عضويت دارند، خدشه‌اي وارد نمايد. طرفهاي متعاهد مي‌توانند براي استرداد هزينه‌هاي صورت گرفته در اقدامات خود، همكاري نمايند و کمک متقابل ارائه نمايند.
بخش دوم ـ ترتيبات سازماني
ماده12ـ مقررات سازماني
1ـ از نظر اين تشريفات(پروتکل) و طبق بند (10) ماده (22) كنوانسيون، اجلاس طرفهاي متعاهد، از جمله، مبادرت به اقدامهاي زير خواهد نمود:
الف ـ نظارت بر اجراي اين تشريفات(پروتکل)
ب ـ نظارت بر محتواي اين تشريفات(پروتکل)
پ ـ بررسي و تصويب هرگونه اصلاحيه اين تشريفات(پروتکل) يا پيوستهاي آن
ت ـ بررسي گزارش‌هايي كه توسط دبيرخانه راجع به موضوعات مربوط به اجراي اين تشريفات(پروتکل) تهيه شده است.
ث ـ در صورت اقتضاء، مطالبه خدمات مالي و فني مؤسسات علمي و نهادهاي بين‌المللي مربوط براي اهداف اين تشريفات (پروتكل)
ج ـ در صورت لزوم، ايجاد نهادهاي فرعي که براي اجراي اين تشريفات (پروتکل) لازم به نظر مي‌رسند.
چ ـ اجراي وظايف موضوع بند(3) ماده (4) اين تشريفات (پروتكل)
ح ـ بررسي‌راهبردها، طرحهاي اقدام و برنامه‌هاي مربوط به اجراي اين تشريفات (پروتكل)
خ ـ انجام ساير وظايفي كه براي اجراي اين تشريفات (پروتکل) ممکن است لازم باشد.
2ـ از نظر اين تشريفات (پروتکل) و طبق بند (4) ماده (23) كنوانسيون، دبيرخانه، از جمله:
الف ـ اطلاعيه‌ها و ساير اطلاعات دريافت شده طبق مفاد اين تشريفات (پروتكل) را تهيه و در اختيار طرفهاي متعاهد قرار خواهد داد.
ب ـ گزارشهاي مربوط به موضوعات مرتبط با اجراي اين تشريفات (پروتكل) را تهيه و ارسال خواهد نمود.
پ ـ درخواستهاي طرفهاي متعاهد و اطلاعات دريافت شده از آنها را بررسي نموده و با طرفهاي مذكور در خصوص موضوعات مرتبط با اجراي اين تشريفات (پروتكل) مشورت خواهد كرد.
ت ـ ترتيبـات لازم براي تأميـن كمكها و توصيه‌هاي فني براي اجراي مؤثر اين تشريفات (پروتكل) را، در صورت درخواست هر طرف متعاهد، به انجام خواهد رساند.
ث ـ در صورت اقتضاء، با سازمانها و برنامه‌هاي منطقه‌اي و بين‌المللي ذي‌ربط همكاري خواهد نمود.
ج ـ ساير وظايفي كه ممكن است توسط اجلاس طرفهاي متعاهد تعيين گردد، را به انجام خواهد رساند.
ماده13ـ وظايف سازوكار منطقه‌اي
1ـ ساز و كار منطقه‌اي به طرفهاي متعاهد در واكنش فوري و مؤثر در برابر سوانح آلودگي نفتي كمك خواهد كرد.
2ـ وظايف سازوكار منطقه‌اي شامل موارد زير خواهد بود:
الف ـ برقراري روابط كاري نزديك با مقام صالح ملي طرفهاي متعاهد و، در صورت لزوم، با سازمانها و نهادهاي ذي‌ربط بين‌المللي و منطقه‌اي دولتي و غيردولتي مرتبط با سوانح آلودگی نفتی
ب ـ هماهنگي فعاليتهاي منطقه‌اي مرتبط با همكاري فني، آموزش، تمرينها و ارائه خدمات كارشناسي در موارد اضطراري و كمك به فعاليتهاي ملي در اين زمينه‌ها
پ ـ جـمع‌آوري و اشاعه اطلاعات مربوط به سوانح آلودگي نفتي (فهرستها، نظرات كارشناسي، گزارشهاي سوانح، پيشرفتهاي فني براي بهبود طرحهاي اضطراري، و غيره)
ت ـ تهيه رويه‌هاي نظام‌مند براي تبادل اطلاعات و داده‌هاي مربوط به سوانح آلودگی نفتی
ث ـ اقدام به عنوان کانوني براي تبادل اطلاعات در خصوص فنون جستجوي سوانح آلودگی نفتی در درياي خزر
ج ـ ارائه پيشنهاد در خصوص روزآمد كردن طرح درياي خزر در زمينه همكاري منطقه‌اي جهت مقابله با آلودگي نفتي در موارد اضطراري
چ ـ اجراي ساير وظايفي كه ممکن است از سوي اجلاس طرفهاي متعاهد مقرر گردد.
بخش سوم ـ اجراء و رعايت
ماده14ـ تأمين بودجه تشريفات (پروتكل)
1ـ به منظور تحقق اهداف اين تشريفات (پروتكل)، طرفهاي متعاهد اطمينان حاصل خواهند نمود که منابع مالي براي تدوين و اجراي برنامه‌ها، پروژه‌ها و اقدامات مربوط در دسترس مي‌باشند. به اين منظور، طرفهاي متعاهد:
الف ـ منابع مالي داخلي قابل دسترسي را تعهد خواهند نمود.
ب ـ تدارك منابع مالي از منابع و سازوكارهاي تأمين بودجه دوجانبه يا چندجانبه، از جمله كمكها و وامها، را تشويق خواهند كرد.
پ ـ به جستجوي روشها و مشوقهاي مبتكرانه براي تدارك و هدايت منابع، از جمله منابع بنيادها، نهادهاي دولتي كشورهاي ديگر، سازمانهاي بين‌المللي، سازمانهاي غيردولتي، و نهادهاي بخش خصوصي، خواهند پرداخت.
2ـ مقررات مالي كنوانسيون، با اعمال تغييرات لازم، در مورد اين تشريفات (پروتكل) اعمال خواهد شد، مگر آنكه طرفهاي متعاهد به گونه ديگري تصميم بگيرند.
ماده15ـ ارتباط با كنوانسيون
آيين كاري كه به موجب جزء (پ) بند(9) ماده(22) كنوانسيون به تصويب رسيده است، به اين تشريفات (پروتكل) نيز تسري خواهد يافت مگر آنكه طرفهاي متعاهد تصميم ديگري اتخاذ كرده باشند.
ماده16ـ حل و فصل اختلافات
هر گونه اختلاف بين طرفهاي متعاهد در ارتباط با اجراء يا تفسير مفاد اين تشريفات (پروتكل) ، به موجب ماده (30) كنوانسيون حل و فصل خواهد شد.
ماده17ـ تصويب و لازم‌الاجراء شدن تشريفات (پروتكل)
1ـ اين تشريفات (پروتكل) با تصميم به اتفاق آراء طرفهاي متعاهد طي اجلاس طرفهاي متعاهد تصويب خواهد شد.
2ـ اين تشريفات (پروتكل) از تاريخ 21/5/1390 هجري شمسي(12 آگوست 2011 ميلادي) تا 22/12/1390 هجري‌شمسي (12 فوريه 2012 ميلادي) در شهر تهران فقط براي امضاء دولتهاي ساحلي درياي خزر مفتوح مي‌باشد.
3ـ اين تشريفات (پروتكل) منوط به تنفيذ، پذيرش يا تصويب دولتهاي ساحلي درياي خزر خواهد بود، و از تاريخي كه تشريفات (پروتكل) براي امضاء بسته مي¬شود، براي الحاق هر يك از دولتهاي ساحلي درياي خزر مفتوح خواهد بود.
4ـ اسناد تنفيذ، پذيرش، تصويب يا الحاق نزد امين اسناد كنوانسيون توديع خواهد شد.
5 ـ اين تشريفات (پروتكل) در نودمين روز پس از تاريخ توديع سند تنفيذ، پذيرش، تصويب يا الحاق توسط تمامي دولتهاي ساحلي درياي خزر لازم‌الاجراء خواهد شد.
ماده18ـ تصويب اصلاحات و پيوستهاي تشريفات (پروتكل) و اصلاحات پيوستها
هر يك از طرفهاي متعاهد مي‌تواند اصلاح اين تشريفات (پروتكل) يا افزودن پيوستهايي به آن يا اصلاح پيوستهاي آن را پيشنهاد نمايد. اين اصلاحات و پيوستها توسط طرفهاي متعاهد تصويب و طبق مواد (24) و (25) كنوانسيون لازم‌الاجراء خواهند شد.
بخش چهارم ـ مقررات نهائي
ماده 19ـ تأثير تشريفات (پروتكل) بر قوانين ملي
مفاد اين تشريفات (پروتكل) بر حق طرفهاي متعاهد براي اتخاذ تدبير شديدتر ملي براي اجراي اين تشريفات (پروتكل) خدشه‌اي وارد نمي‌سازد.
ماده 20ـ ارتباط با ساير موافقتنامه‌هاي بين¬المللي
هيچ‌يك از مفاد اين تشريفات (پروتكل) به حقوق و تعهدات طرفهاي متعاهد به‌موجب ساير موافقتنامه‌هاي بين¬المللي که طرفها عضوآنها هستند لطمه‌اي وارد نمي‌سازد.
ماده21ـ قيد تحديد تعهد
هيچ گونه قيد تحديد تعهدي را نمي‌توان براي اين تشريفات (پروتكل) در نظر گرفت.
ماده22ـ متون معتبر
متون آذري، انگليسي، فارسي، قزاقي، روسي و تركمني اين تشريفات (پروتكل) داراي اعتبار يكسان مي‌باشد. در صورت بروز اختلاف در تفسير يا اجراي اين تشريفات (پروتكل)، متن انگليسي ملاك خواهد بود.
ماده23ـ امين اسناد
امين اسناد اين تشريفات (پروتكل)، همان امين اسناد كنوانسيون خواهد بود.
ماده24ـ ارتباط با مذاكرات راجع به وضعيت حقوقي درياي خزر
هيچ‌گونه تفسيري از اين تشريفات (پروتكل) براي پيش قضاوت در مورد نتايج مذاكرات مربوط به وضعيت نهائي رژيم حقوقي درياي خزر جايز نيست.
در تأييد مراتب فوق، امضاءكنندگان زير كه به¬طور مقتضي بدين منظور مجاز شده‌اند، اين تشريفات (پروتكل) را امضاء نمودند.
اين تشريفات (پروتكل) در شهر آکتائو در روز بيست و يکم مرداد ماه يک هزار و سيصد و نود هجري‌شمسي برابر با دوازدهم آگوست دو هزار و يازده ميلادي تنظيم گرديد.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن تشريفات (پروتكل) شامل مقدمه و بيست و چهار ماده درجلسه علني روز يكشنبه مورخ پانزدهم مردادماه يكهزار و سيصد و نود و يك مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در تاريخ 25/5/1391 به تأييد شوراي‌نگهبان رسيد.
رئيس مجلس شوراي اسلامي ـ علي لاريجاني
منبع: http://vekalatlegal.blogfa.com/post/5701
مبارزه با سوانح آلودگی نفتی الحاقي به كنوانسيون چهارچوب حفاظت از محيط زيست دريايی دريای خزر
