اموال منقول

اموال منقول، اشیائی هستندکه نقل آنها از محلی به محل دیگر ممکن باشد، بدون اینکه به خود آن مال یا محل آن خرابی وارد آید.

معامله فضولی

معامله فضولی این است که شخصی برای دیگری یا با مال دیگری، معامله کند بدون این که نماینده یا مأذون از طرف او باشد .معامله فضولی ممکن است تملیکی یا عهدی باشد؛

معامله فضولی تملیکی مانند آن که شخصی مال دیگری را بدون اذن مالک به دیگری بفروشد.

معامله فضولی عهدی مانند آنکه شخصی به حساب شخص دیگری متعهد شود که عملی را برای طرف دیگر معامله انجام دهد.

ورشکستگی محکوم در دعاوی حقوقی

هر گاه محكوم’ عليه (شخصی که حکم بر علیه او صادر شده) بازرگان بوده و در جريان عملیات اجرایی ورشكسته شود مراتب از طرف مدير اجرا به اداره تصفيه يا مدير تصفيه اعلام مي شود تا طبق مقررات راجع به تصفيه امور ورشكستگي اقدام گردد.

فوت محکوم در دعاوی حقوقی

هر گاه محكوم’ عليه (شخصی که حکم بر علیه او صادر شده) فوت يا محجور شود عمليات اجرايي حسب مورد تا زمان معرفي ورثه، ولي، وصي، قيم محجور يا امين و مدير تركه متوقف مي گردد و قسمت اجرا به محكوم’ له (شخصی که حکم به نفع او صادر شده) اخطار مي كند تا اشخاص مذكور را با ذكر نشاني و مشخصات كامل معرفي نمايد و اگر مالي توقيف نشده باشد دادورز (مامور اجرا) مي تواند به درخواست محكوم’ له معادل محكوم’ به از تركه متوفي يا اموال محجور را توقيف كند.

تاخیر در اجرای حکم 

دادورز (مامور اجرا) بعد از شروع به اجرا نمي تواند اجراي حكم را تعطيل يا توقيف يا قطع نمايد يا به تاخير اندازد مگر به موجب قرار دادگاهي كه دستور اجراي حكم را داده يا دادگاهي كه صلاحيت صدور دستور تاخير اجراي حكم را دارد يا با ابراز رسيد محكوم’ له (شخصی که حکم به نفع او صادر شده) مبنی بر وصول محكوم’ به (موضوع حکم) يا رضايت كتبي او در تعطيل يا توقيف يا قطع يا تاخير اجرا.

نیابت قضایی در خصوص اجرای حکم

هر گاه تمام يا قسمتي از عمليات اجرايي بايد در حوزه دادگاه ديگري به عمل آيد مدير اجرا انجام عمليات مزبور را به قسمت اجرا دادگاه آن حوزه محول مي كند.

اصلاح برگ اجراییه

هر گاه در صدور برگ اجراييه اشتباهي شده باشد، دادگاه مي تواند راسا" يا به درخواست هر يك از طرفين به اقتضاي مورد، برگ اجراييه را ابطال يا تصحيح نمايد يا عمليات اجرايي را متوقف كند و دستور استرداد مورد اجرا را بدهد.

زمان اجرای حکم

احكام دادگاه هاي دادگستري وقتي به اجرا گذارده مي شود كه به محكوم’ عليه (شخصی که حکم بر علیه او صادر شده) يا وكيل يا قائم مقام قانوني او ابلاغ شده و محكوم’ له (شخصی که حکم به نفع او صادر شده) يا نماينده و يا قائم مقام قانوني او به صورت کتبی اين تقاضا را از دادگاه بنمايد.

نحوه اجرای آرای دادگاه ها

هيچ رایی از آرای دادگاه هاي دادگستري توسط واحد اجرای احکام آن دادگاه به اجرا گذارده نمي شود مگر اين كه (به واسطه گذشتن مهلت اعتراض یا تایید توسط دادگاه تجدیدنظر یا دیوان عالی کشور) قطعي شده باشد يا دستور اجراي موقت آن در مواردي كه قانون معين ميكند صادر شده باشد.

رفع تصرف افرادی که به صورت رایگان از املاک اشخاص دیگر استفاده می کنند:

سرایدار، خادم، کارگر و به طور کلی هر امین دیگری، چنانچه پس از ده روز از تاریخ ابلاغ اظهارنامه مالک یا کسی که حق مطالبه دارد (قائم مقام مالک) مبنی بر مطالبه ملک، از آن رفع تصرف ننماید، متصرف عدوانی (غیرقانونی) محسوب می شوند و از طریق ارائه دادخواست رفع تصرف عدوانی به دادگاه حقوقی محل وقوع ملک می توان ملک را از تصرف آن افراد خارج نمود.

دعوای شخص ثالث

نحوه احقاق حق توسط افرادی که در دعوی طرح شده نزد دادگاه، حضور ندارند:

هر گاه اشخاص دیگری غیر از طرفین دعوا، در موضوع رسیدگی به دعوای تصرف عدوانی (غیرقانونی) یا مزاحمت یا ممانعت از حق، در حدود مقررات یاد شده خود را صاحب حق بداند، تا وقتی که رسیدگی خاتمه نیافته چه در مرحله بدوی (اولیه) یا تجدیدنظر باشد، می تواند با ارائه دادخواست به دادگاه رسیدگی کننده، وارد دعوا شود. مرجع رسیدگی کننده به این موضوع رسیدگی نموده و رای صادر خواهد کرد.

ممانعت یکی از شرکای مال مشاع از استفاده دیگران از آن مال:

در صورتی که دو یا چند نفر مال غیر منقولی را به طور مشترک در اختیار داشته یا استفاده می کرده اند و بعضی از آنان مانع استفاده و یا مزاحم استفاده بعضی دیگر شود بر حسب مورد، حکم تصرف عدوانی (غیر قانونی) یا مزاحمت یا ممانعت از حق را شامل می شود.

ساختن بنا در ملک مورد تصرف عدوانی

هر گاه در ملک مورد تصرف عدوانی، متصرف پس از تصرف عدوانی، درخت کاشته باشد یا احداث بنا کرده باشد ، درختان یا بنا در صورتی باقی می ماند که متصرف عدوانی، مدعی مالکیت مورد حکم تصرف عدوانی باشد و در ظرف یک ماه از تاریخ اجرای حکم، در باب مالکیت به دادگاه صلاحیت دار دادخواست بدهد.

ممانعت از حق

در دعاوی تصرف عدوانی و مزاحمت و ممانعت از حق ابراز سند مالکیت دلیل بر سبق تصرف و استفاده از حق می باشد مگر آن که طرف دیگر سبق تصرف و استفاده از حق خود را به طریق دیگر ثابت نماید.

دعاوی تصرف عدوانی

در دعاوی تصرف عدوانی، ممانعت از حق و مزاحمت، خواهان باید ثابت نماید که موضوع دعوا حسب مورد، قبل از خارج شدن ملک از تصرف وی و یا قبل از ممانعت و یا مزاحمت در تصرف و یا مورد استفاده او بوده و بدون رضایت او و یا به غیر وسیله قانونی از تصرف وی خارج شده است.

دعوای مزاحمت

دعوای مزاحمت عبارت است از: دعوایی که به موجب آن متصرف مال غیر منقول درخواست جلوگیری از مزاحمت کسی را می نماید که نسبت به متصرفات او مزاحم است بدون اینکه مال را از تصرف متصرف خارج کرده باشد.

دعوای ممانعت از حق

دعوای ممانعت از حق عبارت است از : تقاضای کسی که رفع ممانعت از حق ارتفاق یا انتفاع خود را در ملک دیگری بخواهد.

دعوای تصرف عدوانی

دعوای تصرف عدوانی عبارت است از : ادعای متصرف سابق مبنی بر این که دیگری بدون رضایت او مال غیر منقول را از تصرف وی خارج کرده و اعاده تصرف خود را نسبت به آن مال درخواست می نماید.

دعوای اتباع خارجی

اتباع دولت های خارجی، چه خواهان اصلی باشند و یا به عنوان شخص ثالث وارد دعوا گردند. بنا به درخواست طرف دعوا، برای تادیه خسارتی که ممکن است بابت هزینه دادرسی و حق الوکاله به آن محکوم گردند باید تأمین مناسب بسپارند . درخواست اخذ تأمین فقط از خوانده تبعه ایران و تا پایان جلسه اول دادرسی پذیرفته می شود.

دادخواست دعوای متقابل

دادخواست دعوای متقابل باید تا پایان اولین جلسه دادرسی تقدیم شود و اگر خواهان دعوای متقابل را در جلسه دادرسی اقامه نماید، خوانده می تواند برای تهیه پاسخ و ادله خود تاخیر جلسه را درخواست نماید.

دعوای متقابل

دعوای متقابل به موجب دادخواست اقامه می شود، لیکن دعاوی تهاتر، صلح، فسخ، رد خواسته و امثال آن که برای دفاع از دعوای اصلی اظهار می شود، دعوای متقابل محسوب نمی شود و نیاز به تقدیم دادخواست جداگانه ندارد.

اظهارنامه

هر کس می تواند قبل از تقدیم دادخواست، حق خود را به وسیله اظهارنامه از دیگری مطالبه نماید، مشروط بر این که موعد مطالبه رسیده باشد. به طور کلی هر کس حق دارد اظهاراتی را که راجع به معاملات و تعهدات خود با دیگری است و بخواهد به طور رسمی به وی برساند ضمن اظهارنامه به طرف ابلاغ نماید.

درخواست تامین دلیل

در مواردی که اشخاص ذی نفع احتمال دهند که در آینده استفاده از دلایل و مدارک دعوای آنان از قبیل تحقیق محلی و کسب اطلاع از مطلعین و استعلام نظر کارشناسان یا دفاتر تجاری یا استفاده از قرائن و امارات موجود در محل و یا دلایلی که نزد طرف دعوا یا دیگری است، متعذر یا متعسر خواهد شد، می توانند از دادگاه درخواست تأمین آنها را بنمایند. مقصود از تأمین در این موارد فقط ملاحظه و صورت برداری از این گونه دلایل است.