‌قانون اهداف و وظايف وزارت آموزش و پرورش

فصل اول - اهداف اساسي وزارت آموزش پرورش

‌ماده 1 - تقويت و تحكيم مباني اعتقادي و معنوي دانش‌آموزان از طريق تبيين و تعيين اصول و معارف احكام دين مبين اسلام و مذهب حقه‌جعفري اثني‌عشري بر اساس عقل، قرآن و سنت معصومين (ع).

‌تبصره 1 - وزارت آموزش و پرورش موظف است طبق اصل 12 قانون اساسي در مناطقي كه پيروان ديگر مذاهب اسلامي سكونت دارند ترتيبي‌اتخاذ نمايد كه آموزش تعليمات ديني دانش‌آموزان مطابق فقه مذهب آنان باشد.

‌تبصره 2 - اقليت‌هاي ديني شناخته شده طبق اصل 13 قانون اساسي در تأليف كتب درسي ديني و تدريس آنها بر اساس كتب ديني و آيين و سنت‌خود در مدارس خود با نظارت وزارت آموزش و پرورش آزادند.

‌ماده 2 -

1 - رشد فضائل اخلاقي و تزكيه دانش‌آموزان بر پايه تعاليم عاليه اسلام.

2 - تبيين ارزش‌هاي اسلامي و پرورش دانش‌آموزان بر اساس آنها.

3 - تقويت و تحكيم روحيه اتكال به خدا و اعتماد به نفس.

4 - ايجاد روحيه تعبد ديني و التزام عملي به احكام اسلامي.

5 - ارتقاء بينش سياسي بر اساس اصل ولايت فقيه در زمينه‌هاي مختلف جهت مشاركت آگاهانه در سرنوشت سياسي كشور.

6 - ايجاد زمينه‌هاي لازم براي حفظ و تداوم استقلال فرهنگي، اقتصادي و سياسي از طريق آشنا ساختن دانش‌آموزان به علوم و فنون و صنايع و حرف‌مورد نياز جامعه بر اساس اولويت‌هاي موجود در كشور.

7 - شناخت و شكوفا كردن و پرورش استعدادهاي دانش‌آموزان و تقويت روح بررسي و تتبع و تحقيق و ابتكار و خلاقيت در تمام زمينه‌هاي علمي،‌فني، فرهنگي و علوم بررسي با تأكيد بر نفي روحيه مدرك‌گرايي.

8 - رشد دادن و تقويت روحيه عدالت‌پذيري و عدالت‌گستري و ظلم‌ستيزي و مبارزه با تبعيضات ناروا و حمايت از مظلومين و مستضعفين.

9 - تقويت روحيه دعوت به خير، امر به معروف و نهي از منكر به عنوان وظيفه‌اي همگاني و متقابل.

10 - ايجاد روحيه پاسداري از قداست و استواري بنيان و روابط خانواده بر اساس تعاليم عاليه اسلام.

11 - ايجاد روحيه احترام به قانون و التزام به اجراي آن و حمايت از برخورداري عموم مردم از حقوق قانوني خويش.

12 - ايجاد و تقويت روحيه اخوت اسلامي و تعاون عمومي و انفاق و ايثار.

13 - ايجاد روحيه صرفه‌جويي قناعت و پرهيز از اسراف و تبذير و مصرف‌زدگي.

14 - تقويت حس مسئوليت و اهتمام به امور مسلمين و پايبندي به نظم و انضباط.

فصل دوم - محدوده كلي وزارت آموزش و پرورش

‌ماده 3 - آموزش و پرورش به دو بخش كلي آموزش عمومي و آموزش نيمه تخصصي به شرح زير تقسيم مي‌شود و وزارت آموزش و پرورش كه از‌اين پس وزارت ناميده مي‌شد عهده‌دار اجراي آن خواهد بود:

‌الف - آموزش عمومي: شامل ايجاد مهارت لازم در امر خواندن و نوشتن، آموزش مباني اعتقادي، اخلاقي، اجتماعي، علمي و هنري در حدي كه‌هر فرد به طور عام به آن احتياج دارد.

ب - آموزش نيمه تخصصي به دو بخش علمي و علمي - عملي (‌فني و حرفه‌اي) به شرح ذيل تقسيم مي‌شود:

1 - آموزش علمي - عبارت است از آموزشهايي كه با توجه به اهداف آموزشهاي دوره متوسطه ضمن تكميل آموزش‌هاي عمومي با فراهم آوردن‌مباني و زمينه‌هاي فراگيري علوم نظري، فرد را از طريق تقويت روحيه استدلال و تفكر با مبادي علوم و فنون آشنا و او را براي طي مدارج عاليه آماده‌مي‌سازد.

2 - آموزش علمي - عملي (‌فني و حرفه‌اي) - عبارت است از آموزش‌هايي كه فرد را بر مبناي تعليم مهارت‌هايي كه جنبه كاربردي و عملي دارد‌جهت احراز شغل و يا حرفه معيني آماده مي‌سازد و يا بر كارآيي و توانايي افراد شاغل به فنون و حرف مي‌افزايد.

‌تبصره 1 - جهت اشاعه آموزشهاي علمي - عملي (‌فني و حرفه‌اي) و ايجاد جاذبه براي ورود به اين آموزش‌ها امكان ادامه تحصيل فارغ‌التحصيلان‌اين بخش تا عالي‌ترين سطوح آموزشي بايد فراهم گردد.

‌تبصره 2 - كليه وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتي موظفند در جهت تأمين مفاد اين ماده در چهارچوب ضوابط كلي آموزشي كشور با وزارت همكاري‌نمايند.

فصل سوم - اصول و مباني و خط مشي كلي وزارت آموزش و پرورش

‌ماده 4 - بر اساس تقدم رتبي تزكيه بر تعليم، تربيت اسلامي در نظام آموزش و پرورش جايگاه ويژه‌اي دارد علاوه بر انتخاب معلماني كه خود بايد‌متصف به صفات كريمه باشند جهت تقويت بنيه تربيتي نظام، واحد امور تربيتي در سطح معاونت وزارت تشكيل مي‌شود.

‌ماده 5 - برخورداري از آموزش‌هاي عمومي براي كليه دانش‌آموزان كشور بايد به گونه‌اي باشد كه بر حسب استعداد و جنس بتوانند از تعليمات‌مناسب جهت شكوفايي خلاقيت‌ها بهره‌مند شوند.

‌ماده 6 - آموزشهاي نظري بايد به نحوي برنامه‌ريزي و اجرا شود كه دانش‌آموزان ضمن ممارست، كارهاي عملي و تجربي متناسب با سن و جنس و‌رشته تحصيلي آنها با رعايت اولويت‌هاي منطقه‌اي و شرايط بومي حداقل يك مهارت مورد نياز جامعه را كسب نمايند.

‌ماده 7 - به منظور تعميم و توسعه آموزش و پرورش كشور، زمينه‌هاي جلب مشاركت مردم در امر آموزش و پرورش از هر طريق ممكن فراهم آيد.

‌تبصره - وزارت مكلف است به اشخاص حقيقي و حقوقي كه داراي صلاحيت‌هاي علمي و اخلافي بوده و متقاضي تأسيس و اداره مدارس‌ابتدايي، راهنمايي و متوسطه با هزينه خود و همياري مردم و اولياء دانش‌آموزان باشند و متعهد شوند كه در چهارچوب سياست‌ها و اهداف جمهوري‌اسلامي ايران فعاليت نمايند مجوزهاي لازم را اعطاء كند. حدود صلاحيت علمي و اخلاقي متقاضيان به تصويب مجلس شوراي اسلامي خواهد رسيد.

‌ماده 8 - وزارت، به گزينش و تربيت بهترين و كارآمدترين معلمان براي دوره ابتدايي اقدام مي‌نمايد.

‌ماده 9 - در جهت تأمين اهداف تربيتي و آموزشي و هنري كودكان و نوجوانان هماهنگي و همكاري وزارت ارشاد اسلامي و سازمان صدا و سيما‌الزامي است.

‌تبصره - آيين‌نامه اجرايي اين ماده توسط وزارت آموزش و پرورش، ارشاد اسلامي و سازمان صدا و سيما تهيه و به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد.

فصل چهارم - وظايف وزارت آموزش و پرورش

‌ماده 10 - وزارت داراي وظايف زير است:

1 - تشكيل شوراي عالي آموزش و پرورش بر اساس قانون مصوب 58.11.27 و اصلاحيه‌هاي آن.

2 - قانون تشكيل شوراي منطقه‌اي و حدود وظايف و اختيارات آن به تصويب مجلس شوراي اسلامي خواهد رسيد.

3 - تهيه و تدوين مقررات و تنظيم لوايح مربوط به وظايف محوله.

4 - تهيه و پيشنهاد برنامه‌هاي ميان مدت و بلند مدت در جهت تأمين اهداف و آموزش و پرورش.

5 - همكاري با وزارتين فرهنگ و آموزش عالي و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و ساير دستگاه‌هايي كه به نحوي در امر آموزش دخالت دارند‌جهت هماهنگ نمودن آموزش‌ها در چهارچوب نظام آموزشي كشور.

‌تبصره 1 - آيين‌نامه اجرايي اين بند توسط وزارت و ديگر دستگاه‌هاي اجرايي كه به نحوي در امر آموزش دخالت دارند، تهيه و به تصويب هيأت‌وزيران مي‌رسد.

‌تبصره 2 - مرجع تشخيص دستگاه‌هايي كه به نحوي در امر آموزش دخالت دارند شوراي عالي انقلاب فرهنگي مي‌باشد.

6 - تأمين و تدارك نيازمنديهاي آموزشي و پرورشي (‌مكان تجهيزات، امكانات ديگر آموزشي و كمك آموزشي) .

7 - تأليف و طبع و توزيع كتب درسي و نشريات كمك آموزشي بر اساس برنامه‌ريزي‌هاي زمان بندي شده در چهارچوب نظام آموزشي با رعايت‌اصل 15 قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و با رعايت بافت متناسب زندگي روستايي، عشايري و شهري.

8 - زير پوشش قرار دادن كليه كودكان لازم‌التعليم و تقويت نهضت سوادآموزي.

9 - آموزش مستمر معلمان و كاركنان وزارت به منظور ارتقاء سطح توانايي شغلي آنان.

10 - جذب و انتخاب افراد صالح براي تعليم و تربيت از طريق گزينش.

11 - تأمين نياز نيروي انساني آموزشي و پرورشي وزارت از طريق ايجاد دانشسراها و مراكز تربيت معلم و آموزشكده‌هاي فني و حرفه‌اي.

12 - توسعه و تعميم تربيت بدني به ويژه مربوط به فنون نظامي در سطح مدارس و مراكز آموزشي وابسته به وزارت با هماهنگي دستگاه‌هاي‌ذيربط.

13 -‌انجام اقدامات لازم به منظور تأمين، حفظ و ارتقاء سلامت جسمي، رواني و اجتماعي دانش‌آموزان كشور با همكاري وزارت بهداشت، درمان‌و آموزش پزشكي.

‌تبصره - آيين‌نامه اجراي اين بند مشتركاً توسط وزارتين آموزش و پرورش و بهداشت، درمان و آموزش پزشكي تهيه و به تصويب هيأت وزيران‌خواهد رسيد.

14 - صدور اجازه تأسيس و نظارت مستمر بر مدارس وابسته به مردم و ديگر دستگاه‌هاي اجرايي و آموزشگاه‌هاي آزاد.

15 - ايجاد و اداره مدارس ايرانيان مقيم خارج از كشور با هماهنگي وزارت امور خارجه.

16 - نظارت بر اجراي صحيح و دقيق كليه آيين‌نامه‌ها و سنجش و ارزيابي نتايج حاصله از برنامه‌ها.

17 - برقراري ارتباط با مؤسسات بين‌المللي و مؤسسات ساير كشورها در زمينه مسائل آموزش و پرورش با هماهنگي وزارت امور خارجه در‌چهارچوب سياست‌هاي كلي كشور.

18 - تأسيس مراكز فني و حرفه‌اي در جهت تأمين اهداف اين قانون.

19 - بكارگيري امكانات ويژه و انجام اقدامات لازم در زمينه تعليم و تربيت فرزندان شهدا و مفقودين و اسراء با همكاري و هماهنگي بنياد شهيد‌انقلاب اسلامي.

20 - همكاري و هماهنگي با دستگاه‌هاي ذيربط نسبت به ارتقاء سطح آموزش علمي و عملي محصلين و مدرسين فني و حرفه‌اي.

21 - ايجاد شرايط و امكانات مناسب به منظور ارائه آموزش‌هاي نظامي در آموزشگاه‌ها.

22 - تأمين آموزش و پرورش رايگان براي همه ملت تا پايان دوره متوسطه.

23 - وزارت موظف است از طريق ايجاد و تقويت مدارس استثنايي نياز افراد عقب‌مانده را تأمين كند.

24 - توجه لازم به هنر و تلطيف ذوق و عواطف دانش‌آموزان و پرورش خلاقيت‌هاي هنري آنان و نيز استفاده از هنر در فعاليت‌هاي آموزشي و‌تربيتي.

25 - اهتمام بيشتر جهت تعليم و تربيت دانش‌آموزان بي‌سرپرست بي‌بضاعت و يا دانش‌آموزاني كه اولياء آنها فاقد صلاحيت سرپرستي باشند با‌همكاري دستگاه‌هاي ذيربط.

26 - ارتباط مستمر با اولياء دانش‌آموزان و استمداد از آنها در تعليم و تربيت با توجه به نقش عظيم خانواده در اين امر خطير.

27 - برنامه‌ريزي و اجراي برنامه‌هاي جاذب و متنوع به منظور استفاده مفيد و سازنده از اوقات فراغت دانش‌آموزان در محدوده اعتبارات مصوب‌دستگاه‌هاي اجرايي ذيربط و با استفاده از كمك‌هاي مردمي.

‌ماده 11 - وزارت موظف است ظرف 6 ماه از تاريخ تصويب اين قانون تشكيلات تفصيلي خود را بر اساس مفاد اين قانون تهيه و به تأييد سازمان‌امور اداري و استخدامي كشور برساند.

‌ماده 12 - تغيير بنيادي نظام آموزشي و پرورشي مقاطع تحصيلي بر اساس اين قانون به تصويب مجلس شوراي اسلامي خواهد رسيد.

‌ماده 13 - آيين‌نامه اجرايي اين قانون ظرف 6 ماه توسط وزارت تهيه و به تصويب هيأت وزيران خواهد رسيد.

‌قانون فوق مشتمل بر سيزده ماده و نه تبصره در جلسه علني روز يك شنبه بيست و پنجم بهمن ماه يك هزار و سيصد و شصت و شش مجلس شوراي‌اسلامي تصويب و در تاريخ 1366.12.4 به تأييد شوراي نگهبان رسيده است.

‌رييس مجلس شوراي اسلامي - اكبر هاشمي

منبع: edmanlaw.ir

دفتر وکالت مهدی نوری (وکیل پایه یک دادگستری و مشاور حقوقی)

شماره تماس: 09127184919 – 86072210 – 86072235