قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق

(مصوب 28/8/1371)

نسخ گردیده ماده واحده - از تاريخ تصويب اين قانون زوج هايى كه قصد طلاق و جدايى از يكديگر را دارند بايستى جهت رسيدگى به اختلاف خود به دادگاه مدنى خاص مراجعه و اقامه دعوى نمايند.چنانچه اختلاف فيمابين از طريق دادگاه و حكمين،از دوطرف كه برگزيده دادگاهند (آن طور كه قرآن كريم فرموده است) حل و فصل نگرديد دادگاه با صدور گواهى عدم امكان سازش آنان را به دفاتر رسمى طلاق خواهد فرستاد. دفاتر رسمى طلاق حق ثبت طلاقهايى را كه گواهى عدم امكان سازش براى آنها صادر نشده است، ندارند. در غير اين صورت از سردفتر خاطى، سلب صلاحيت به عمل خواهد آمد.

نسخ گردیده تبصره 1- نحوه دعوت از حكمين و بررسى صلاحيت آنان به عهده دادگاه مدنى خاص است كه آئين نامه اجرايى آن ظرف 2 ماه توسط وزير دادگسترى تهيه و به تصويب رئيس قوه قضائيه خواهد رسيد .

نسخ گردیده تبصره 2- گزارش كتبى مبنى بر عدم امكان سازش با توجه به كليه شروط ضمن عقد و مطالب مندرج در اسناد ازدواج جمهورى اسلامى ايران و نيز تعيين تكليف و صلاحيت سرپرستى فرزندان و حل و فصل مسائل مالى با امضاى حكمين شوهر و زن مطلقه و همچنين گواهى كتبى سلامت روانى زوجين در صورتى كه براى دادگاه مدنى خاص مشكوك باشد به دادگاه تحويل گردد.

نسخ گردیده تبصره 3- اجراى صيغه طلاق و ثبت آن در دفتر، موكول به تأديه حقوق شرعى و قانونى زوجه (اعم از مهريه، نفقه، جهيزيه و غير آن) به صورت نقد مى‏باشد مگر در طلاق خلع يا مبارات (در حد آنچه بذل شده) و يا رضايت زوجه و يا صدور حكم قطعى اعسار شوهر از پرداخت حقوق فوق‏الذكر.

نسخ گردیده تبصره 4- در طلاق رجعى گواهى كتبى اسكان زوجه مطلقه در منزل مشترك تا پايان عده الزامى است. و در صورت تحقق رجوع، صورتجلسه طلاق ابطال و در صورت عدم رجوع در مهلت مقرر، صورتجلسه طلاق تكميل و ثبت مى‏گردد، صورتجلسه تكميلى طلاق با امضاء زوجين و حكمين و عدلين و سردفتر و مهر دفترخانه معتبراست .

نسخ گردیده تبصره 5- دادگاه مدنى خاص در مواقع لزوم مى‏تواند از بين بانوان واجد شرايط قانون شرايط انتخاب قضات مشاور زن داشته باشد .

نسخ گردیده تبصره 6- پس از طلاق در صورت درخواست زوجه مبنى بر مطالبه حق‏الزحمه كارهايى كه شرعاً به عهده وى نبوده است، دادگاه بدواً از طريق تصالح نسبت به تأمين خواسته زوجه اقدام مى‏نمايد. و درصورت عدم امكان تصالح، چنانچه ضمن عقد يا عقد خارج لازم، در خصوص امور مالى، شرطى شده باشد طبق آن عمل مى‏شود، در غيراين صورت، هرگاه طلاق بنا به درخواست زوجه نباشد، و نيز تقاضاى طلاق ناشى از تخلف زن از وظايف همسرى يا سوء اخلاق و رفتار وى نباشد، به ترتيب زير عمل مى‏شود:

نسخ گردیده الف - چنانچه زوجه كارهايى را كه شرعاً به عهده وى نبوده، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد، و براى دادگاه نيز ثابت شود، دادگاه اجرت‏المثل كارهاى انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حكم مى‏نمايد.

ب - در غير مورد بند «الف» با توجه به سنوات زندگى مشترك و نوع كارهايى كه زوجه در خانه شوهر انجام داده و وسع مالى زوج، دادگاه مبلغى را از باب بخشش (نحله) براى زوجه تعيين مى‏نمايد.

نسخ گردیده تبصره 7- گواهى وجود يا عدم وجود جنين توسط پزشك ذيصلاح و آزمايشگاه مربوطه بايد تحويل گردد.

نسخ گردیده قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و 7 تبصره كه در جلسه علنى روز چهارشنبه مورخ بيست و يكم اسفند ماه يك هزاروسيصدوهفتاد مجلس شوراى اسلامى به تصويب رسيده و تبصره 6 آن مورد اختلاف مجلس و شوراى نگهبان قرار گرفته، در اجراى اصل يكصدودوازدهم قانون اساسى در جلسه روز پنجشنبه بيست و هشتم آبان ماه يك هزاروسيصدوهفتاد و يك مجمع تشخيص مصلحت نظام بررسى و تبصره 6 مصوبه مذكور با اصلاحاتى به تصويب رسيده است .

رئيس مجمع تشخيص مصلحت نظام - اكبر هاشمى رفسنجانى